Sài Gòn - 1974: Mùa Giáng sinh cuối cùng của thời Việt Nam Cộng Hòa

 Trần Phương /Tạp chí Luật Khoa

25/12/2024

 

Hình ảnh được cho là mùa Giáng sinh năm 1974 bên cạnh Nhà thờ Đức Bà, Sài Gòn. 

Ảnh: Kiến thức/Chưa rõ nguồn. 

Không có bắt đầu và không có kết thúc - đó là niềm tin của nhiều tôn giáo đối với đời sống. 

Mọi thứ tiếp nối, liên tục, hòa vào nhau. 

Việt Nam Cộng hòa cũng không có kết thúc dù chính quyền Sài Gòn đã sụp đổ. Mãnh lực của Việt Nam Cộng hòa vẫn tiếp diễn trong nhiều khía cạnh của đời sống hiện tại. 

Năm 2025, tròn 50 năm sau khi chính thể Việt Nam Cộng hòa sụp đổ và hai miền Nam - Bắc tiến tới thống nhất dưới chế độ xã hội chủ nghĩa. Hãy để tôi đưa bạn trở về năm cuối cùng của cuộc chiến, trong không khí Giáng sinh năm 1974 tại Sài Gòn.

Lồng đèn ngôi sao phủ giấy kính nhiều màu kiểu miền Nam, cây thông giả bằng nhựa với đủ kích cỡ từ cầm tay, để bàn cho đến đặt trên sàn nhà, những hàng dãy dài dây kim tuyến lấp lánh đủ màu sắc đong đưa trong tiết trời dễ chịu nhất trong năm, cùng với bạt ngàn hàng hóa của mùa lễ đã được bày đầy trên các con phố xung quanh nhà thờ Đức Bà.

Vào đêm Giáng sinh, các xóm đạo bừng sáng với những chiếc lồng đèn ngôi sao, cùng với các máng cỏ tái hiện thời khắc Chúa Giê-su chào đời. Mọi người sẽ đi thành từng tốp để ngắm nhìn thành quả trang trí. Không phân biệt người có đạo hay ngoại đạo, tất cả mọi người đều hòa chung trong không khí lễ hội.

Sau thánh lễ lúc nửa đêm tại nhà thờ, dòng người trở về ngôi nhà của mình, quây quần bên bàn tiệc với những người thân, bạn bè và cả những người hàng xóm ngoại đạo. Thịt quay và gà tây cho người giàu có, cháo vịt hoặc cháo gà trong những gia đình nghèo khó hơn. Ngày hôm sau, mọi người đổ về nhà thờ dự thánh lễ và tiếp tục vui chơi đến khi tiếng súng bắt đầu nổ trở lại. Giáng sinh đã đến như vậy trong suốt 25 năm chiến tranh. [1]

Một dịp Giáng sinh ở Sài Gòn trước năm 1975. Ảnh: Kiến thức/Chưa rõ nguồn.

Tuy nhiên, mùa Giáng sinh năm 1974 không chỉ có không khí lễ hội mà còn xen lẫn với nhiều dấu hiệu đáng lo ngại. Tiếng kèn, trống phát ra từ những lễ tang của quân nhân ngày càng thường xuyên hơn vào ban ngày. Vào ban đêm, bạn có thể nghe rõ tiếng pháo kích, tiếng đạn cối nếu ở xa trung tâm thủ đô một chút. Chiến tranh đang đến rất gần, và kết cục của cuộc chiến đang thể hiện ngày một rõ hơn. [2]

Đã hai mùa Giáng sinh, người ta không còn thấy lính Mỹ lóng ngóng cầm trên tay cây thông bằng nhựa cao chừng hai, ba gang tay nữa. Trong hai năm ấy, những chiến trường nổi tiếng mà lính Mỹ đã giành được bằng cách đánh đổi mạng sống của mình giờ đây đều nằm hết trong tay Việt Cộng, như đồi Hamburger (tại Thung lũng A Sầu, Thừa Thiên - Huế), Khe Sanh (Quảng Trị), căn cứ Chu Lai (Quảng Ngãi), v.v. Chiến khu C nổi tiếng một thời, bao gồm khu vực Bình Dương, Bình Phước và Tây Ninh ngày nay, đã trở thành nơi nghỉ dưỡng của Việt Cộng. Thủ đô tạm thời của Việt Cộng đặt tại Lộc Ninh, cách Sài Gòn chỉ chừng 120 cây số. [3]

Tại đồng bằng sông Cửu Long, lính Việt Nam Cộng hòa bỏ chạy khỏi tiền đồn trước khi bị tấn công, nhiều xe bọc thép sợ di chuyển vào ban đêm. Quân đội quốc gia đã rệu rã, mất hết tinh thần chiến đấu. [4]

Phật giáo Hòa Hảo, với hầu hết tín đồ cư trú ở đồng bằng sông Cửu Long, đang lo lắng cho tương lai của mình. Các chức sắc Hòa Hảo yêu cầu chính quyền đáp ứng bảy thỉnh cầu của họ, trong đó có việc công nhận chính thức quân đội của Phật giáo Hòa Hảo. [5] Sau khi yêu cầu bị từ chối, 2.000 tín đồ Hòa Hảo tuyên bố sẽ chặt đứt ngón tay của mình để phản đối. Sau cùng, có 20 ngón tay được gửi đến Tổng thống Nguyễn Văn Thiệu. [6]

Một năm sau khi Hiệp định Paris được ký, chỉ có Hoa Kỳ thực hiện đúng cam kết - rút toàn bộ quân khỏi miền Nam. Tiếng súng vẫn nổ giữa những người Việt với nhau. 

Trong năm đó, Sài Gòn cho biết khoảng 12.000 quân nhân và 2.000 thường dân Việt Nam Cộng hòa đã tử nạn. Tổng thống Nguyễn Văn Thiệu tuyên bố chừng nào người miền Bắc còn ở trên đất miền Nam, chừng ấy chưa có hòa bình. [7]

Vào tháng Tám, một cựu thương phế binh tên Phan Văn Lụa đã đến trước tòa nhà Quốc hội, tức Nhà hát lớn ngày nay, đổ xăng lên người rồi châm lửa tự thiêu. Ông chết ngay sau đó, bên cạnh cái xác chết cháy là bức thư tuyệt mệnh kêu gọi Tổng thống Nguyễn Văn Thiệu phải tiếp tục tấn công cộng sản để giành lại hòa bình cho miền Nam. Chân dung Phan Văn Lụa sau đó được dựng lên ở khắp Sài Gòn, rạp chiếu phim còn phát băng về cuộc tự thiêu. Trong bài điếu văn tại nghĩa trang quân đội Biên Hòa, Bộ trưởng Bộ Cựu chiến binh đã gọi sự kiện tự thiêu của Phan Văn Lụa là sự căm phẫn tột cùng của người dân đối với việc cộng sản kéo dài cuộc chiến tranh xâm lược trên phạm vi quốc tế. Những hành động của nhà chức trách trong vụ tự thiêu làm nhiều người nghi ngờ rằng chính phủ đứng sau toàn bộ vụ việc. [8]

Trong chín năm cuối cùng của cuộc chiến, 11 trong 19 triệu dân miền Nam đã chịu cảnh mất mát nhà cửa vì chiến tranh leo thang - theo Thượng viện Mỹ, hay theo chính quyền Việt Nam Cộng hòa là 5 triệu người. [9]

Số lượng người tị nạn vào đầu năm 1974 đã lên đến 530.000 người, hơn 60.000 người vẫn tiếp tục đổ về các trại tị nạn. Dù nhà cửa, ruộng vườn, mồ mả tổ tiên của họ vẫn còn ở quê nhà, chính phủ Việt Nam Cộng hòa cảnh báo người tị nạn không được quay về những ngôi làng mà Việt Cộng đang chiếm giữ. Tình trạng tương tự cũng xảy ra ở Lào với khoảng 300.000 người tị nạn, sống bằng 5 triệu đô-la viện trợ của Mỹ. Chiến tranh Đông Dương ở Campuchia đã làm bần cùng hóa đất nước thanh bình này, biến một phần ba dân số thành người tị nạn. [10]

Tình trạng đau thương của cuộc chiến càng làm cho nạn tham nhũng hoành hành. Hàng triệu đô-la đã rơi vào túi tướng lĩnh quân đội bằng cách “lĩnh dùm lương" của những quân nhân “ảo” hoặc không có mặt trên chiến trường. [11] Kiểu tham nhũng tương tự cũng xảy ra trong các trại tị nạn. Nhiều quan chức trại tị nạn ở Đà Nẵng đã bị bắt giữ vì thông đồng với nhau để khai khống ra 30.000 người tị nạn “ảo”. [12]

Bộ trưởng Bộ Tị nạn Phạm Quang Đán cho biết chính phủ sẽ cho người tị nạn hai hay ba lựa chọn để tái định cư, nếu họ không đồng ý thì có thể nhận một số tiền và tự tìm nơi ở cho mình. Trong khoảng 1 triệu người tị nạn vào năm 1972, 300.000 người đã ổn định chỗ ở trong các khu tái định cư, và số người tương tự đã trở về quê nhà hoặc tái định cư ở những ngôi làng do Việt Cộng kiểm soát. [13]

Tại các vùng “giải phóng”, Việt Cộng đã bắt đầu đào giếng, mở đường, bố trí giáo viên, bác sĩ vào các ngôi làng mới mà phần lớn nằm ở trong rừng. Mỗi hộ sẽ nhận được 100 đồng tiền mua sắm vật liệu xây dựng nhà cửa, 40 đồng để bắt đầu công việc trồng trọt và sinh hoạt trong sáu tháng đầu tiên. [14]

 

Một thánh lễ ở Nhà thờ Đức Bà ở Sài Gòn ngày 3/2/1974. Ảnh: AP.

 

Trước mùa Giáng sinh, sự kỳ vọng về việc thực thi nghiêm túc Hiệp định Paris (1973) về quyền tự quyết tương lai chính trị của miền Nam, đảm bảo các quyền tự do dân chủ, xen lẫn với tình hình tham nhũng, làm việc kém hiệu quả của chính quyền miền Nam khiến các nhóm tôn giáo không thể ngồi yên.

Tháng 6/1974, những người chống cộng nhiệt thành nhất của miền Nam là các linh mục Công giáo đã quay sang chống chính quyền. Linh mục Trần Hữu Thanh, 59 tuổi, đã quy tụ được một nhóm 300 linh mục tham gia Phong trào Nhân dân Chống tham nhũng. [15] Một cuộc biểu tình chống tham nhũng với 5.000 người Công giáo đã nổ ra ở Huế vào đầu tháng Chín. Người biểu tình đã đưa ra sáu cáo buộc tham nhũng đối với Tổng thống Nguyễn Văn Thiệu. Giáo dân tại Sài Gòn, Cần Thơ, Đà Nẵng, Biên Hòa cũng lên kế hoạch biểu tình. [16]

Giữa tháng Chín, các nhà sư tranh đấu của khối Ấn Quang đã thành lập Lực lượng Hòa giải Dân tộc nhằm gia tăng áp lực lên chính quyền Nguyễn Văn Thiệu. [17]

Đến tháng Mười, Tổng thống Nguyễn Văn Thiệu phải lên truyền hình phân trần về những cáo buộc tham nhũng nhắm vào ông. Ông nói những cuộc biểu tình nhỏ nhặt không làm ảnh hưởng đến ông, tuy nhiên, ông sẵn sàng từ chức nếu toàn bộ nhân dân và quân đội không còn tin tưởng vào sự lãnh đạo của ông. [18]

Không chỉ có các nhóm tôn giáo, các nhà lãnh đạo dân sự của khối báo chí, luật sư, cựu chiến binh cũng quay lưng với ông Thiệu. Điển hình là Trần Quốc Bửu, nhà lãnh đạo của công đoàn lớn nhất ở miền Nam với 300.000 thành viên, nổi tiếng là ủng hộ chính quyền đã từ bỏ việc sát cánh với Tổng thống Nguyễn Văn Thiệu. [19]

Ông Bửu, trong một hội nghị với hơn 700 nhà lãnh đạo công đoàn cấp dưới, đã nói rằng các phong trào đối lập một lần nữa nổi lên khi người dân ngày càng bất bình đối với một chính quyền kém cỏi và tham nhũng. Ông cho rằng chính quyền “cần cố gắng khôi phục niềm tin của người dân bằng cách xem xét kỹ lưỡng chính sách quốc gia, làm trong sạch bộ máy lãnh đạo từ trung ương đến địa phương và mạnh mẽ xóa bỏ nạn nạn tham nhũng và bất công xã hội”.

 

Một bài báo về Sài Gòn, đăng trên tờ The New York Times ngày 24/12/1974.

 Ảnh: Newspaper.com.

 

Ngày 31/10, khoảng 3.000 người do các linh mục Công giáo dẫn dắt đã xuống đường biểu tình. Họ yêu cầu Tổng thống Thiệu từ chức. Người biểu tình đã đụng độ dữ dội với cảnh sát trong suốt bảy giờ đồng hồ. Cảnh sát trưởng Sài Gòn Tran Si Tan được cho là đập dùi cui vào một em bé 12 tuổi. Khoảng một phần ba người biểu tình đáp trả cảnh sát bằng cách ném đá, sau cùng rút vào nhà thờ Tân Sa Châu (trên đường Lê Văn Sỹ, quận Tân Bình ngày nay). Cảnh sát bao vây nhà thờ. Ít nhất khoảng 60 người biểu tình và 30 cảnh sát bị thương. [20]

Đầu tháng Mười Một, các nhà sư của khối Ấn Quang cho biết họ đã sẵn sàng hành động khi cần thiết. Thích Quảng Độ, người phát ngôn của khối Ấn Quang, nói với báo chí rằng: “Chúng tôi đã yêu cầu Tướng Thiệu tự nguyện từ chức, nếu ông ta cảm thấy bản thân đứng về phía hòa bình và hòa hợp dân tộc. Nếu ông ta không sẵn lòng ra đi thì sẽ bị lật đổ”. Một văn phòng lâm thời do Hòa thượng Thích Trí Quang điều hành đã được lập ra để phát động chiến dịch lật đổ chính phủ khi cần thiết. [21]

Cho đến cuối tháng 11/1974, Phong trào Nhân dân Chống tham nhũng của linh mục Trần Hữu Thanh tuyên bố sẽ tổ chức một cuộc biểu tình lớn hơn nữa. Linh mục Thanh nói ông sẵn sàng hy sinh tính mạng của mình cho phong trào. [22]

Một cuộc biểu tình của Công giáo đã nổ ra vào ngày 28/11 với 3.000-4.000 người tập kết ở gần sân bay Tân Sơn Nhất để chuẩn bị tiến vào trung tâm thành phố. Cảnh sát đã chặn đứng đoàn biểu tình này. Giao tranh nổ ra giữa người biểu tình với cảnh sát chống bạo động, mỗi bên có khoảng 40 người bị thương. [23]

Việt Cộng cáo buộc linh mục Thanh làm tay sai cho Mỹ nhằm tái thiết chính quyền mới dưới sự lãnh đạo của một hội đồng chỉ có các nhà lãnh đạo tôn giáo. [24]

Linh mục Thanh nói rằng Công giáo đang cẩn trọng trong hành động của mình trong bối cảnh phức tạp vào lúc này. “Chúng tôi không chỉ có mục đích thay thế những con người trong chính quyền mà còn muốn giải quyết nhiều vấn đề cùng một lúc: vấn đề cộng sản, lệnh ngừng bắn, và tìm kiếm giải pháp tổng thể về chính trị. Chúng tôi phải chấp nhận tồn tại chung với cộng sản để tiến tới bầu cử. Và cộng sản sẽ trở thành một đảng chính trị đơn thuần với thiểu số thành viên nằm trong một cộng đồng dân tộc chủ nghĩa”, Linh mục Thanh nói về hướng đi của phong trào Công giáo quyết liệt nhưng bất bạo động này. [25]

Đến năm thứ hai kể từ sau khi Hiệp định Paris được ký, 22.000 quân nhân đã bỏ mạng, 93.000 thường dân bị thương và khoảng 10.000 mất tích. Chính quyền Nguyễn Văn Thiệu cho rằng miền Bắc có khoảng 87.000 người thiệt mạng, bao gồm cả Việt Cộng, bộ đội và thường dân. Việt Cộng từ chối công bố số liệu thương vong. [26]

Không chỉ thiệt hại về người, cuộc chiến khốc liệt còn lan tràn đến mọi ngóc ngách trong thành phố. Kinh tế miền Nam cũng chao đảo, lạm phát ở mức 56%, hơn một triệu người thất nghiệp. Mức lạm phát ở Campuchia là 100% và ở Lào là gần 50%.

Vào dịp Giáng sinh năm 1974, tờ The New York Times ghi nhận Tổng Giám mục Tổng Giáo phận Sài Gòn Nguyễn Văn Bình đã gửi thông điệp mừng lễ Giáng sinh đến người dân. Ông chia sẻ nỗi lòng của mình đến những gia đình thất nghiệp, tù nhân, trẻ em mồ côi, các góa phụ, người bệnh, người khuyết tật, và bất cứ ai đang chịu sự hành hạ về thể xác hay tinh thần. 

Có điều, ông đã không nhắc gì đến những người lính Quốc gia. [27]

SOURCE:

https://www.luatkhoa.com/2024/12/sai-gon-1974-mua-giang-sinh-cuoi-cung/

CHÚC MỪNG GIÁNG SINH 2024

 

VINH DANH THIÊN CHÚA TRÊN TRỜI

BÌNH AN DƯỚI THẾ CHO NGƯỜI THIỆN TÂM

 

KÍNH CHÚC

QUÝ CỰU QUÂN NHÂN VIỆT NAM CỘNG HÒA

QUÝ ĐỘC GIẢ & GIA QUYẾN

GIÁNG SINH AN LÀNH - TRÀN ĐẦY HỒNG ÂN THIÊN CHÚA

.

16 Photos: Nghĩa trang Quân đội Biên Hoà (1/12/2024)

 

Giờ thì rêu phủ đền thiêng

Năm mươi năm... đã ngả nghiêng sơn hà

(Thơ Như Thương)

SOURCE:

https://www.facebook.com/photo?fbid=1111223640696608&set=pcb.28237257319223348

.

Điệp Mỹ Linh – Lính nhà giàu – Lính nhà nghèo..

 20/10/2024

 

 

Trong khi “lang thang” tìm tin tức trên internet tôi chợt thấy một bảng tin cũ, trên Men’s Journal, by Chris Malone Méndez, September 27, 2024, với tựa đề: “Missing Vietnam War Veteran's Remains Found After More Than 50 Years”.

Sau vài giây ngậm ngùi, tôi đọc tiếp: “More than 50 years after disappearing during the Viet Nam War, a Marine Corps captain's remains have been discovered and identified by authorities.

According to a news release from the Defense POW/MIA Accounting Agency (DPAA), officials recovered the remains of U.S Marine Corps Capt. Ronald W. Forrester of Odessa, Texas in December of last year and just confirmed his identity. The 25-year-old pilot went missing while flying over the jungles of northern Vietnam in 1972 and has been missing ever since...”

Đọc đến đây, tôi mừng cho gia đình đại úy Thủy Quân Lục Chiến Forrester từ nay sẽ có nơi để thăm viếng một người hùng trong gia tộc đã hy sinh trên đất nước tôi, trong cuộc chiến tàn khốc do người cộng sản Việt Nam (csVN) xâm phạm Hiệp Định Genève, 1954, vượt vĩ tuyến 17, tấn công miền Nam Việt Nam; đồng thời tôi cũng cảm thấy tâm hồn tôi chùng thấp! Tôi thở dài, tự hỏi tại sao tình cảm trong tôi lại không vui trọn vẹn với sự “trở về” của đại úy Thủy Quân Lục Chiến Ronald W. Forrester?

Không tự tìm được câu trả lời, tôi tìm tin khác. Tôi thấy trên BBC tiếng Việt bảng tin ngày 11/Oct./2024, tựa đề: “Mỹ và Việt Nam tăng cường quan hệ quốc phòng trong bối cảnh Biển Đông căng thẳng”. Đọc tiếp vài phân đoạn, mắt tôi dừng lại nơi câu này: “Theo Bộ Quốc phòng Mỹ, Việt Nam đã giúp tìm kiếm được 700 người Mỹ chết trong chiến tranh và hỗ trợ hồi hương hài cốt.” Tình cảm trong tôi lại mâu thuẫn giữa vui/buồn/cay đắng!

Tôi cay đắng vì nhận ra người csVN đã thực hiện đúng hai thành ngữ: “Ruột để ra da để vào” và “Phù thịnh chứ không phù suy”!

Đấy, “lính nhà giàu” (quân nhân Hoa Kỳ) mất tích cả nửa thế kỷ thì vẫn được “nhà nước” csVN “giúp tìm kiếm và hỗ trợ hồi hương hài cốt ‘trở về’ quê Mẹ”; “lính nhà nghèo” – quân nhân Quân Lực Việt Nam Cộng Hòa (QL/VNCH) – phải nhận vũ khí/quân trang/quân dụng từ đồng minh Hoa Kỳ để chống lại sự xâm lăng rất quy mô/rất bền bỉ/rất tàn bạo và đầy xảo trá của người csVN, thì người Lính VNCH bị người csVN “gán” cho danh hiệu “Ngụy ăn thịt người”, “lính đánh thuê”, “bọn đu càng”, “liếm gót giày bọn sen đầm quốc tế”, “chạy theo bọn đế quốc xâm ‘nược’”, v.v...

“Ngụy ăn thịt người?”

Nếu “Ngụy” ăn thịt người thì “Ngụy” cũng giống thứ man di/mọi rợ!

Nếu “Ngụy” là thứ man di/mọi rợ thì làm thế nào nhà văn Dương Thu Hương – sống/sáng tác dưới chế độ csVN Hà Nội – lại xúc động/rơi lệ, khi nhà văn Dương Thu Hương theo đoàn quân csVN tiến vào Saigon, ngày 30/04/1975?

Theo báo điện tử Đất Việt, ngày 23/04/2023, nhà văn Dương Thu Hương, ngày 30/04/1975, đã nói: “Vào Nam tôi mới hiểu rằng, chế độ ngoài Bắc là chế độ man rợ vì nó chọc mù mắt con người, bịt lỗ tai con người. Trong khi đó ở miền Nam người ta có thể nghe bất cứ thứ đài nào, Pháp, Anh, Mỹ, nếu người ta muốn. Đó mới là chế độ của nền văn minh. Và thật chua chát khi nền văn minh đã thua chế độ man rợ. Đó là sự hàm hồ và lầm lẫn của lịch sử. Đó là bài học đắt giá và nhầm lẫn lớn nhất mà dân tộc Việt Nam phạm phải.”

Đấy, nếu người miền Nam “ăn thịt người” thì làm thế nào một nhà văn – Dương Thu Hương –  từng sống dưới chế độ csVN, có thể nhận xét như thế?

“Lính đánh thuê”?

Quân đội VNCH nhận vũ khí của Hoa Kỳ để bảo vệ miền Nam Việt Nam thì người csVN gọi quân đội VNCH là lính đánh thuê. “Bộ đội ông Hồ” nhận vũ khí của Trung cộng và Nga để xâm lăng miền Nam Việt Nam thì người csVN gọi “bộ đội ông Hồ” là gì?

Ngày nào csVN quyết “đánh Mỹ cho đến người Việt Nam cuối cùng”; bây giờ người csVN “tràn” qua Mỹ “đông như quân Nguyên”.

Trong hai cuộc chiến tàn khốc trên quê hương Việt Nam người csVN đánh Tây/đánh Mỹ chỉ vì người csVN không hiểu được rằng: Quân viễn chinh Pháp cũng như quân đội Hoa Kỳ hiện diện tại miền Nam Việt Nam và Nhật/Phi Luật Tân/Thái Lan, v.v... chỉ với mục đích ngăn chận bước chân tham tàn của Trung cộng mà thôi!

Trung cộng hiểu rõ mục đích của Tây/Mỹ, cho nên Trung cộng cung cấp vũ khí và cổ xúy người csVN – dùng người Việt Nam – đánh Tây/đánh Mỹ giùm cho Trung cộng!

Hệ quả của sự việc Pháp và Hoa Kỳ rút quân khỏi miền Nam Việt Nam như thế nào cả thế giới đều thấy: Trung cộng chiếm trọn Biển Đông và vẽ “đường lưỡi bò”; người Tàu xâm nhập vào Việt Nam dưới hình thức khai thác khoáng sản thiên nhiên; vì thế, dân số Việt Nam tăng cao! Ngư dân Việt Nam bị Hải Quân Trung cộng tấn công trong khi hành nghề. Tin trên BBC tiếng Việt. Link:

https://www.bbc.com/vietnamese/articles/cwyln0zv4ppo

Từ ngày người csVN cưỡng chiếm miền Nam cho đến nay, biết bao người Việt Nam trong nước phải đi xuất cảnh lao động để tìm sự sống. Còn gì oái ăm hơn?!

Thời VNCH và thời Đệ Thất Hạm Đội Hoa Kỳ còn trấn thủ Biển Đông, có bao giờ ngư dân bị tấn công hay không?

Chúng tôi chạy theo “bọn đế quốc xâm lược” để bảo toàn sinh mạng; vì người csVN từ Bắc xâm lăng miền Nam, giết hại chúng tôi. Cũng nhờ chúng tôi “bỏ của chạy lấy người” mà “bộ đội ông Hồ” và người csVN mới có cơ hội chiếm đoạt tải sản của chúng tôi. Nếu chúng tôi cũng bị đầu độc bằng chủ nghĩa “Tam Vô”: Vô gia đình/vô tổ quốc/vô tôn giáo” – như người csVN – chúng tôi đã không nhín từng đồng đô-la đẫm mồ hôi và nước mắt của chúng tôi để gửi về Việt Nam giúp gia đình, thì, vào thời bao cấp, toàn dân Việt Nam đói quá, phải “vùng lên” tiêu diệt người csVN rồi! Sự thật này do Ba tôi – cụ Điệp Linh Nguyễn Văn Ngữ, người từng bị csVN nhốt tù nhiều năm tại trại tù Nghĩa Phú – kể lại. Em tôi, Nguyễn Thành Vĩnh, là một trong những kháng chiến quân tại vùng kinh tế mới Xuân Hưng, đã tham gia Lực Lượng Kháng Chiến để tiêu diệt người csVN, nếu dân miền Nam bị chết đói!

“Bọn đu càng”, trong khi giao chiến, người lính, vì thiếu tự chủ, trốn trách nhiệm, đã hoảng hốt đu theo càng trực thăng để thoát thân thì hành động này – nếu có – chỉ là hành động nhất thời của cá nhân.

Còn hành động của “nhà nước” csVN chỉ thị cấp chỉ huy tại chiến trận phải xích “bộ đội ông Hồ” vào cây cao để bắn máy bay của VNCH hoặc xích “bộ đội ông Hồ” vào xe tăng để “anh bộ đội” khỏi “bỏ chạy” khi phải “đụng độ” với Lính VNCH thì người csVN gọi là gì?

Người csVN dùng những danh từ rất hạ cấp để miệt thị chính thể và người Lính VNCH. Nhưng người csVN lại không tự hỏi: Tại sao không biết bao nhiêu “bộ đội ông Hồ” đã bỏ hàng ngũ csVN để hồi chánh theo chương trình Chiêu Hồi của chính thể VNCH!

Trong tất cả mọi sự trả thù thâm độc của người csVN đối với người miền Nam, chúng tôi im lặng. Nhưng, khi người csVN đập tan bức tượng Thương Tiếc – một biểu tượng của lòng biết ơn và niềm thương tiếc của người miền Nam Việt Nam đối với Tử Sĩ Quân Lực VNCH, được đăt trước Nghĩa Trang Quân Đội Biên Hòa, rồi cũng chính người csVN đổi tên Nghĩa Trang Quân Đội Biên Hòa thành Nghĩa Trang Nhân Dân Bình An – thì lòng căm hận trong lòng chúng tôi đối với người csVN sẽ không bao giờ nhạt phai!

Tử sĩ Quân Lực VNCH “giải ngũ” từ lúc nào để trở thành “nhân dân”? Hành động vô đạo đức của người csVN đối với Tử Sĩ VNCH chỉ cho thấy sự tự ty mặc cảm quá nặng nề trong lòng người csVN đối với người Lính VNCH mà thôi!

 “Lính nhà nghèo” – Tử Sĩ của QL/VNCH – được chôn tại Nghĩa Trang Quân Đội thì bị người csVN cho “giải ngũ” để trở thành “nhân dân”. Sĩ quan QL/VNCH còn sống và công chức thì bị người csVN “tặng” danh hiệu “Ngụy quân/Ngụy quyền”.  Con cháu của quân nhân và công chức thuộc chính thể VNCH không được đi học!!

Còn “lính nhà giàu” – cố đại úy Ronald W. Forrester và 700 hài cốt của quân nhân Hoa Kỳ tử trận trong cuộc chiến tàn khốc tại Việt Nam – thì được người csVN hỗ trợ, đưa về nguyên quán, được an nghĩ tại Nghĩa Trang Arlington National Cemetery.

Đối với người Mỹ – kẻ thù mà người csVN phải thề “đánh Mỹ đến người Việt Nam cuối cùng” – người csVN đã thể hiện được lòng nhân đạo cao vời như thế. Đối với tử sĩ VNCH, (người cùng huyết thống/cùng ngôn ngữ/cùng là con của Mẹ Âu Cơ), nếu người csVN thật tình muốn người Việt Nam tỵ nạn quên đi quá khứ đầy thù hận để góp công xây dựng một nước Việt Nam hùng cường thì người csVN hãy phục hồi danh dự của Tử Sĩ Quân Lực VNCH bằng phương thức: Kiến tạo bức tượng Thương Tiếc và đặt bức tượng Thương Tiếc mới vào vị trí cũ của bức tượng Thương Tiếc đã bị giật sập; hủy bỏ bảng hiệu Nghĩa Trang Nhân Dân Bình An; hồi phục danh hiệu nguyên thủy: Nghĩa trang Quân Đội Biên Hòa!

Nếu người csVN thực hiện được hai điều tâm niệm của đại đa số người Việt tỵ nạn về bức tượng Thương Tiếc và danh hiệu nguyên thủy của Nghĩa Trang Quân Đội Biên Hòa – mà tôi đã nêu ở phân đoạn trên – người csVN sẽ nhận ra người Việt tỵ nạn không phải là những người vô ơn và người Việt tỵ nạn cũng không phải là những kẻ dễ quên cội nguồn!

Điệp Mỹ Linh

Lymha’s Google Link:

https://docs.google.com/document/d/1Is066215eAQamwT-N2kuUGQCWQmdGAL9/edit?pli=1#heading=h.gjdgxs

 

 

Photo: Trường Hạ sĩ quan Đồng Đế Nha Trang & Núi Cô Tiên (Photo by Manh Hai)

 

 

Cựu SVSQ kỷ niệm 73 năm thành lập Trường Bộ Binh Thủ Đức

 October 12, 2024

Lâm Hoài Thạch/Người Việt

 

WESTMINSTER, California (NV) – “49 năm phiêu bạt, Thủ Đức gọi ta về” là chủ đề của buổi kỷ niệm 73 năm ngày thành lập Trường Bộ Binh Thủ Đức, do Hội Ái Hữu Cựu Sinh Viên Sĩ Quan (SVSQ) Trừ Bị Thủ Đức Nam California tổ chức vào chiều Chủ Nhật, 8 Tháng Mười, tại nhà hàng Paracel Seafood, Westminster.

 

Lễ Truy Điệu anh hùng tử sĩ quân, dân, cán, chính VNCH.

(Hình: Lâm Hoài Thạch/Người Việt)

 

Sau 49 năm phiêu bạt, các cựu SVSQ đã trải qua nhiều cuộc đổi thay, từ lao tù Cộng Sản, từ nợ áo cơm tại quê nhà cũng như ở hải ngoại. Cho đến bây giờ, các cựu SVSQ nay tuổi đời đã chồng chất. Trên xứ lạ quê người gặp lại nhau, tóc đã bạc trắng lại càng thương nhau nhiều hơn và vẫn luôn nhớ về Quân Trường Mẹ Thủ Đức trong hoài niệm: “Linh Xuân Thôn giày sô mòn gót/ Tăng Nhơn Phú áo trận bạc màu.”

Sau nghi thức khai mạc, ban tổ chức trang trọng cử hành Lễ Truy Điệu anh linh các SVSQ Trừ Bị Thủ Đức.

Theo ban tổ chức, ngày 15 Tháng Bảy, 1951, Quốc Trưởng Bảo Đại đã ký sắc lệnh tổng động viên, và ngày 1 Tháng Mười, 1951, hai quân trường Nam Định và Thủ Đức đã khai sáng hai khóa sĩ quan trừ bị đầu tiên.

 

Cựu Đại Tá Lê Bá Khiếu, huynh trưởng chủ tọa, phát biểu.

(Hình: Lâm Hoài Thạch/Người Việt)

 

Nhân kỷ niệm 73 năm thành lập quân trường, nơi trên 84,000 sĩ quan đã tốt nghiệp, các cựu SVSQ Trừ Bị Thủ Đức, Nam Định, Đồng Đế và Long Thành tề tựu về đây trước bàn thờ của các tử sĩ quân, dân, cán, chính Việt Nam Cộng Hòa (VNCH).

Trong Lễ Truy Điệu, cựu SVSQ Nguyễn Văn Chuyên, Khóa 1/70, trưởng ban tổ chức, ngậm ngùi đọc bài văn điếu: “Ngày kỷ niệm bảy mươi ba năm/ Ngày thành lập quân trường thuở xa xăm/ Dù cách biệt, dù phiêu bạt thế giới/ Đồng môn Thủ Đức vẫn nhớ trong tâm/ Hỡi anh linh hàng ngàn, vạn Sĩ Quan Trừ Bị/ Đã tử chiến, đã ‘da ngựa bọc thây’/ Hãy độ trì cho Việt Nam có tự do dân chủ/ Xin hiển hiện, và xin nhận lời cầu khẩn nơi đây.”

 

Ban văn nghệ Trường Bộ Binh Thủ Đức hợp ca bài “Trên Đầu Súng” của Anh Việt Thu. 

(Hình: Lâm Hoài Thạch/Người Việt)

 

Cựu SVSQ Vũ Đình Trung, Khóa 1/70, hội trưởng, chào mừng quan khách, các bạn đồng môn cùng gia đình đến dự: “Nửa thế kỷ đã trôi qua, những chàng trai tuổi trẻ năm xưa với tuổi đời trên dưới 20, họ đã từng là những trung đội trưởng, đại đội trưởng, tiểu đoàn trưởng, trung đoàn trưởng… Và giờ đây, họ là những người đã qua tuổi thất thập cổ lai hy. Hôm nay, mặc dù tuổi đời đã cao, nhưng họ vẫn tự hào là cựu SVSQ Trừ Bị Thủ Đức.”

Cũng theo hội trưởng, các cựu SVSQ ngày xưa ấy chính là những chiến sĩ oai hùng của Quân Lực VNCH trong những Quân, Binh Chủng Hải Quân, Không Quân, Nhảy Dù, Thủy Quân Lục Chiến, Biệt Động Quân, Pháo Binh, Thiết Giáp Binh, Lực Lượng Đặc Biệt, Biệt Kích, Nha Kỹ Thuật, các Sư Đoàn Bộ Binh, Truyền Tin, Địa Phương Quân, và còn nhiều đơn vị khác. Xương máu cùng mồ hôi và mạng sống của họ đã đổ thấm lòng đất mẹ để bảo vệ sự an bình, hạnh phúc cho toàn đồng bào miền Nam, trước năm 1975.

 

Ban văn nghệ Cựu SVSQ Trường Bộ Binh Thủ Đức, San Diego, hợp ca bài “Thủ Đức Gọi Ta Về.” (Hình: Lâm Hoài Thạch/Người Việt)

 

Sau cuối Tháng Tư, 1975, chia tay nhau mỗi người đi một nẻo. Không chỉ riêng cựu SVSQ Trừ Bị Thủ Đức mà hầu như tất cả những cựu quân nhân Quân Lực VNCH và dân, cán, chính miền Nam Việt Nam đều đau lòng uất nghẹn nhìn cuộc đổi đời bi đát. Nữ thi sĩ Như Thương nói lên sự đau lòng uất nghẹn này: “Tháng Tư nghiêng ngả sơn hà/ Triệu người khóc hận can qua ngất trời/ Tờ lịch rơi những đầy vơi/ Lật trang sử mới ngàn đời không quên.”

Cựu Đại Tá Lê Bá Khiếu, huynh trưởng chủ tọa, Khóa 4 Liên Trường Võ Khoa Thủ Đức, phát biểu: “Tuy cuộc gặp gỡ hôm nay với thời gian ngắn, nhưng đã khơi lại biết bao nhiêu kỷ niệm ngày xưa vẫn còn mãi mãi trong tâm của chúng ta là những cựu SVSQ của quân trường Bộ Binh Thủ Đức. Chúng ta không bao giờ quên được những kỷ niệm oai hùng trong thời chinh chiến. Câu châm ngôn mà tất cả những cựu SVSQ Thủ Đức đều ghi khắc trong tâm của mình, đó là ‘Vì dân chiến đấu, vì nước hy sinh.’”

 

Hội Biệt Kích Biên Phòng VNCH trong hoạt cảnh “Bài Ca Chiến Thắng” của Minh Duy

(Hình: Lâm Hoài Thạch/Người Việt)

 

Trong số các chiến hữu từ phương xa về dự, cựu SVSQ Nguyễn Kim Sơn, tức nhà văn Uyên Sơn, Khóa 17 Trừ Bị Thủ Đức, từ Florida về, nói: “Quỹ thời gian còn lại của anh em chúng tôi không còn bao nhiêu nữa, nên tôi rất quý những ngày tháng cuối đời của mình. Vì thế, những lần được hội ngộ những bạn đồng môn như thế này thì đó là những thời gian hạnh phúc nhất của chúng tôi.”

 

Ban điều hành Hội Ái Hữu Cựu SVSQ Trừ Bị Thủ Đức Nam California.

(Hình: Lâm Hoài Thạch/Người Việt)

 

Trong số quan khách đến dự, Bác Sĩ Võ Đình Hữu, đồng chủ tịch Hội Đồng Liên Kết Quốc Nội Việt Nam Hải Ngoại, cựu chủ tịch Cộng Đồng Người Việt Quốc Gia Liên Bang Hoa Kỳ, nói: “Sau 49 năm phiêu bạt trên xứ người mà những cựu SVSQ trường Bộ Binh Thủ Đức vẫn còn gắn bó bên nhau trong tình chiến hữu. Đó là biểu lộ sự đoàn kết của họ trong tinh thần của người trai thế hệ năm xưa. Họ là những người con yêu của tổ quốc, là những chiến sĩ oai hùng của Quân Lực VNCH.”

Chương trình văn nghệ với nhiều tiết mục nói về cuộc đời của những người lính, với sự điều hợp của MC Phương Linh và Ngô Thế Phú, cựu SVSQ Khóa 6/69 Trừ Bị Thủ Đức. [qd]

Lâm Hoài Thạch/Người Việt

SOURCE:

https://www.nguoi-viet.com/cuu-chien-binh/cuu-svsq-ky-niem-73-nam-thanh-lap-truong-bo-binh-thu-duc/

 

CÁO PHÓ & ĐÁM TANG HIỀN THÊ ĐẠI TÁ HỒ NGỌC CẨN - NGÀY 17/9/2024

 

REVIEWS PREVIOUS POSTS:

TƯỞNG NIỆM ĐẠI TÁ HỒ NGỌC CẨN (14/8/1975 - 14/8/2023)

https://mauaotran.blogspot.com/2023/08/tuong-niem-ai-ta-ho-ngoc-can-1481975.html

.

Madame HỒ NGỌC CẨN Tiễn Biệt Người Góa Phụ Trung Kiên - Giao Chỉ

 

ÔNG BÀ HỒ NGỌC CẨN

.

Các Niên Trưởng Đồng Đế cho biết Bà Hồ Ngọc Cẩn , nhũ danh Nguyễn Thị Cảnh vừa ra đi sáng hôm nay 29/ O8/2024 tại Stevenson Ranch , Nam California Hoa Kỳ . Nguyện Cầu Linh Hồn Bà sớm về nước Trời hưởng Nhan Thánh Chúa và bình an trong chốn Thiên Đàng - Amen !
 
Đại Tá Hồ Ngọc Cẩn - Người vợ lính ở Thủ Đức
 
Mùa xuân năm 1959 . Họ đạo Thủ Đức có đám cưới nhà quê . Cô dâu Nguyễn Thị Cảnh mỗi tuần giúp lễ và công tác thiện nguyện cho nhà Thờ . Chú rể là anh Trung sĩ huấn luyện viên của trường bộ binh Thủ Đức .
Cha làm phép hôn phối . Họ Đạo tham dự và chúc mừng . Bên nhà gái theo đạo từ thuở xa xưa . Bên nhà trai cũng là gia đình Thiên Chúa Giáo . Cô gái quê ở Thủ Đức , 18 tuổi còn ở với mẹ . Cậu trai 20 tuổi xa nhà từ lâu . Cha cậu là Hạ sĩ quan , gửi con vào Thiếu sinh quân Gia Định từ lúc 13 tuổi . Khi trưởng thành , anh Thiếu sinh quân nhập ngũ . Đi lính năm 1956 . Mấy năm sau đeo lon Trung sĩ .
Quê anh ở Rạch Giá , làng Vĩnh Thanh Long , sau này là vùng Chương Thiện . Ngày đám cưới , ông già từ quê lên đại diện nhà trai . Đứng trước bàn thờ , Cha xứ hỏi rằng anh Quân nhân này có nhận cô gái làm vợ không . Chú rể đáp thưa có . Cha hỏi cô gái có nhận anh Trung sĩ này làm chồng , no đói có nhau , gian khổ có nhau ? Cô gái Thủ Đức vui mừng thưa có . Anh Trung sĩ Rạch Giá phục vụ trường bộ binh , đi lễ nhà thờ gặp cô gái xóm đạo Thủ Đức nên kết nghĩa vợ chồng . Cô gái thề trước nhà Chúa , có cả họ Đạo chứng kiến .
Cô đã giữ trọn đời làm vợ người lính . Từ vợ Trung sĩ trại gia binh cho đến phu nhân Đại tá trong dinh Tỉnh trưởng . Cô theo chồng đi khắp 4 phương suốt 16 năm chinh chiến , để rồi 30 tháng 4 năm 1975 trở thành vợ người tử tội .
Cô đem con trở về Thủ Đức lánh nạn chờ ngày chồng bị xử bắn . Dù thăng cấp , dù thắng hay bại , dù sống hay chết , chồng cô vẫn là người anh hùng . Cô mãi mãi vẫn là người vợ lính . Anh lính đầu đời chinh phu của cô , lúc lấy nhau đeo lon Trung sĩ và khi ra đi đeo lon Đại tá . Thủy chung cô vẫn sống đời vợ lính . Chồng của cô là Đại tá Hồ Ngọc Cẩn .
Hiện nay cô vợ lính gốc Thủ Đức , sau khi tìm đường vượt biên , đem con trai duy nhứt qua Bidong , Mã Lai rồi vào Mỹ sống ở Nam Cali . Cô may thuê , bán quán nuôi con . Con trai lập gia đình có 2 cháu . Người vợ lính năm xưa từ 1975 đến nay , ở vậy thờ chồng , đã trở thành bà nội ở chung một nhà với con cháu . Suốt đời vẫn nghèo , nghèo từ Trung sĩ mà nghèo lên Đại tá . Nghèo từ Thủ Đức mà nghèo qua Chương Thiện . Nghèo từ Việt Nam mà đem theo cái nghèo qua Mỹ . Bởi vì suốt đời chỉ là người vợ lính .
 
Một đời chinh chiến . Chuyện người chồng.

Hồ Ngọc Cẩn sinh ngày 24 tháng 3 năm 1938 . Xuất thân Thiếu sinh quân Gia Định , rồi nhập ngũ và lên cấp Trung sĩ , huấn luyện viên vũ khí tại trường Bộ binh . Sau khi lập gia đình có 1 con thì anh Trung sĩ tìm cách tiến thân , xin vào học lớp Sĩ quan đặc biệt tại Đồng Đế . Từ anh sinh viên sĩ quan Đồng Đế 1960 cho đến 15 năm sau , Hồ Ngọc Cẩn trở thành Đại tá Tỉnh trưởng kiêm Tiểu khu trưởng Chương Thiện , hầu hết cấp bậc đều lên tại mặt trận . Ông đã từng mang mầu áo của Biệt động quân và các sư đoàn Bộ binh . Huy chương và chiến công nhiều vô kể .
Suốt một đời chinh chiến từ Trung đội trưởng lên đến Trung đoàn trưởng , Hồ ngọc Cẩn tung hoành khắp Hậu giang và Tiền giang . Năm 1972 ông Thiệu cho lệnh toàn thể sư đoàn 21 từ miền Tây lên tiếp tay cho quân đoàn III , giải tỏa An Lộc . Lại cho lệnh tăng cường thêm 1 Trung đoàn của Sư đoàn 9 . Tư lệnh quân khu , ông Trưởng ( Trung Tướng Ngô Quang Trưởng) nói với ông Lạc (Chuẩn Tướng Huỳnh Văn Lạc) sư đoàn 9 đưa 1 Trung đoàn nào coi cho được .
Trung tá Hồ ngọc Cẩn dẫn Trung đoàn 15 lên đường . Trung đoàn ông Cẩn phối hợp cùng nhẩy dù đánh dọc đường 13 tiến vào An Lộc . Anh Đại úy đại đội trưởng của Trung đoàn , suốt mấy tuần giằng co với địch trước phòng tuyến của Tướng Hưng , Tư lệnh An Lộc , nhưng chưa vào được . Lính hai bên chết đều chôn tại chỗ . Thiết vận xa M113 của ta còn phải lui lại phía sau . Chỉ có bộ binh của Trung đoàn 15 nằm chịu trận ở tiền tuyến . Anh sĩ quan kể lại, chợt thấy có một M113 của ta gầm gừ đi tới .
- A , tay này ngon .
Chợt thấy một ông xếp từ thiết vận xa bước ra , phóng tới phòng tuyến của đại đội . Nhìn ra ông Trung đoàn trưởng Hồ Ngọc Cẩn . Ông quan sát trận địa rồi hô quân tiến vào . Cùng với tiền đạo của Nhẩy dù , Trung đoàn 15 bắt tay với lính phòng thủ An Lộc . Sau khi Bình Long trở thành Bình Long Anh Dũng , ông Thiệu hứa cho mỗi người lên 1 cấp .
 
Trung tá Hồ Ngọc Cẩn ngoài 30 tuổi đeo lon Đại tá , trở về trong vinh quang tại bản doanh Sa Đéc . Rồi ông được đưa về làm Tiểu khu trưởng Chương Thiện . Vùng đất này là sinh quán của ông ngày xưa . Cho đến 30 tháng 4-1975 Sài Gòn đã đầu hàng , nhưng Chương Thiện chưa nhận được lệnh Cần Thơ , nên Chương Thiện chưa chịu hàng .

Chiều 29 sáng 30 tháng 4 , Tiểu khu trưởng vẫn còn bay trực thăng chỉ huy . Khi radio Sài Gòn tiếp vận về tin buông súng , các đơn vị bên ta rã ngũ . Lính tráng từ Tiểu khu và dinh Tỉnh trưởng tan hàng , Đại tá Tiểu khu trưởng Hồ Ngọc Cẩn bị lính cộng sản vây quanh khi còn ngồi trên xe Jeep với vũ khí , quân phục cấp bậc đầy đủ . Câu chuyện về giờ phút cuối cùng của người chồng , đã được người vợ kể lại cho chúng tôi . Thực là một kỷ niệm hết sức bi thảm .
 
Giây phút cuối của Chương Thiện
 
Bà Cẩn với âm hưởng của miền quê Thủ Đức kể lại qua điện thoại . Cô Cảnh nói rằng suốt cuộc đời chưa ai hỏi thăm người thiếu phụ Thủ Đức về một thời để yêu và một thời để chết . Bà nói :
“ Kể lại cho bác rõ , những ngày cuối cùng nhà em vẫn hành quân . Đánh nhau ngay trong Tiểu khu . Anh Cẩn vẫn còn bay hành quân . Nhà bị pháo kích . Tuy gọi là dinh Tỉnh trưởng nhưng cũng chỉ là ngôi nhà thường . Chiều 30 tháng 4 mẹ con em theo các chú lính chạy ra ngoài . Đi lẫn vào dân . Ở Chương Thiện không ai biết em là vợ Tỉnh trưởng . Ai cũng tưởng là vợ lính . Từ xa ngó lại mẹ con em thấy anh Cẩn bị chúng bắt giải đi . Bà con kéo mẹ con em tìm đường chạy về Cần Thơ . Chú lính nói rằng bà không đem con chạy đi chúng nó bắt thì khổ . Em dẫn thằng con nhỏ chạy bộ . Mẹ con vừa đi vừa khóc . Hình ảnh cuối cùng thằng con hơn 10 tuổi nhìn thấy bố ngồi trên xe Jeep , Việt cộng cầm súng vây quanh . Bước xuống xe , anh không chống cự , không dùng dằng , không nói năng . Đưa mắt nhìn về phía dân ở xa , giơ tay phất nhẹ . Như một dấu hiệu mơ hồ cho vợ con . Chạy đi . Đó là hình ảnh cuối cùng đã gần 40 năm qua .
Từ đó đến nay mẹ con không bao giờ gặp lại . Thân nhân bên anh Cẩn , mẹ và các chị giữ không cho em và con trai ra mặt . Sợ bị bắt . Được tin anh ra tòa nhận án tử hình . Rồi tin anh bị xử bắn . Thời gian anh bị giam , gia đình bên anh có đi tiếp tế nhưng không thấy mặt . Chỉ giao tiếp tế cho công an rồi về . Hôm anh bị bắn ở sân vận động Cần Thơ , gia đình cũng không ai được báo tin riêng , nhưng tất cả dân Tây Đô đều biết . Mỗi nhà được loan báo gửi một người đi coi . Bà chị họ đi xem thằng em bị bắn . Chị kể lại là không khí im lặng . Từ xa , nhìn qua nước mắt và nín thở . Chị thấy chú Cẩn mặc quần áo thường dân tỏ ý không cần bịt mắt . Nhưng bọn cộng sản vẫn bịt mắt . Bác hỏi em , bà chị có kể lại rõ ràng ngày xử bắn 14 tháng 8 năm 1975 .
 
Mỗi lần nói đến là chị em lại khóc , nên cũng không có gì mà kể lại . Chúng bịt miệng , bịt mắt nên anh Cẩn đâu có nói năng gì . Suốt cuộc đời đi đánh nhau anh vẫn lầm lì như vậy . Vẫn lầm lì chịu bị bắt , không giơ tay đầu hàng , không khai báo , không nói năng gì cho đến chết . Anh làm Trung đội trưởng , Đại đội trưởng , Tiểu đoàn trưởng , Trung đoàn trưởng rồi đến Tiểu khu trưởng . Báo chí , anh em nói gì thì nói , anh Cẩn chả nói gì hết . Bác hỏi em là mồ mả ra sao . Em và con về nhà mẹ ở Thủ Đức . Gia đình không cho em ra mặt . Bà chị và mẹ anh Cẩn đi xin xác không được . Chúng đem chôn ở phía sau Trung tâm nhập ngũ Cần Thơ . Mấy năm sau mới xin được đem về Rạch Giá .
Rồi đến khi khu này bị giải tỏa , nên lại hỏa thiêu đem tro cốt về nhà ông chú bên Long Xuyên . Ngày nay , em nói để bác mừng là sau khi vượt biên qua Mỹ em đã đưa di hài anh Cẩn qua bên này . Anh Cẩn bây giờ cũng đoàn tụ bên Mỹ với gia đình . “
“ Cô đi năm nào ”, tôi hỏi bà Cẩn .
“ Mẹ con em ở Thủ Đức ba năm sau 1975 . Đến 1978 thì vượt biên qua Pula Bidong . Ở trại 8 tháng thì bà con bảo trợ qua Mỹ . Qua bên này mình chả biết ai , không ai biết mình . Cũng như bao nhiêu thuyền nhơn , mẹ con ở với nhau . Em đi làm nghề may , rồi đi bán quán cho tiệm Mỹ . Bây giờ cháu trai duy nhứt của anh Cẩn đã có gia đình sinh được 2 con .”
Chuyện đời người vợ lính thời chinh chiến với kết thúc bi thảm và anh hùng , tôi nghe kể lại thấy lòng xót xa lắng đọng .Tôi bèn quay qua hỏi chị Cẩn sang đề tài khác . “ Nãy giờ nói toàn chuyện buồn , cô nhớ lại xem suốt đời từ đám cưới cho tới năm 1975 , cô có những kỷ niệm nào vui không .”
Bà Cẩn ngừng lại suy nghĩ .
“ Em thấy năm nào tháng nào cũng vậy thôi . Toàn lo việc nhà , nội trợ nuôi con . Anh Cẩn đi đâu thì mẹ con cũng đi theo . Từ Trại gia binh đến cư xá Sĩ quan . Chúng em không có nhà riêng , không có xe hơi , không có xe gắn máy . Từ Sa Đéc , Trung đoàn 15 qua đến Tiểu khu Chương Thiện , toàn là ở trại lính ”.
Tôi hỏi tiếp :
“ Cô có đi dự tiệc tùng , mừng lên lon , thăng cấp , dạ hội gì không ?”.
“ Không , em chả có đi đâu . Ở Chương Thiện em cũng không đi chợ . Dân chúng cũng không biết em là ai . Mua bán gì em về Cần Thơ , đông người , cũng chả ai biết em là ai . Em cũng không có nhà cửa nên cũng không mua sắm đồ đạc . Lương nhà binh cũng chẳng có là bao . Em cũng không ăn diện nên chẳng có nhiều quần áo .
Năm 1972 ở An Lộc về , anh Cẩn mang lon Đại tá , không biết nghĩ sao anh nói với em , vợ chồng chụp được một tấm hình kỷ niệm . Đây là tấm hình gần như duy nhứt . Xin bác dùng tấm hình này của nhà em mà để lên tấm bia lịch sử ”.
Tôi nói rằng , tấm hình của cô và anh Cẩn rõ ràng và đẹp lắm . Hoàng Mộng Thu có đưa cho tôi xem . Chúng tôi sẽ dùng hình này . Nhưng tôi vẫn gặng hỏi : “ Thế bao nhiêu lần anh thăng cấp cô có dự lễ gắn lon không ?”.
” Em đâu có biết . Chỉ thấy anh Cẩn đi về đeo lon mới rồi cười cười . Cũng có thể gọi là những giây phút hạnh phúc của đời nhà binh ”.
“ Thế cô chú ở Thủ Đức có khi nào đi chơi Vũng Tàu tắm biển không ?”.
Bà Cẩn thật thà nói rằng :
“ Khi anh Cẩn học ở Đồng Đế thì em và con có ra thăm Nha Trang nên thấy biển . Còn chưa bao giờ được đi với anh Cẩn ra Vũng Tàu . Sau này đến khi vượt biên thì mẹ con em mới thấy biển Vũng Tàu…”
Trong số một triệu chiến binh Việt Nam Cộng Hòa , dường như Sĩ quan , anh nào cũng có 1 lần đi với vợ con hay người yêu trên bãi biển Vũng Tàu . Chỉ có hàng binh sĩ , chỉ những người lính là chưa có dịp . Hồ Ngọc Cẩn ở Rạch Giá suốt đời chưa đem vợ đi Vũng Tàu . Vì vậy chị Cẩn suốt đời vẫn chỉ là vợ lính .
Trong quân đội , dù là Tướng tá hay Sĩ quan , anh nào mà chả có thời làm lính . Sau đó mới làm quan . Chỉ riêng cô Nguyễn thị Cảnh , hiền thê Đại tá Hồ Ngọc Cẩn là người đóng vai vợ lính suốt đời . Những ngày vui nhất của chị là thời gian được làm vợ anh Trung sĩ hiền lành của trường bộ binh Thủ Đức .
Ngày đó đã xa rồi hơn nửa thế kỷ , ở bên kia địa cầu , trên ngọn đồi Tăng Nhơn Phú , có vợ chồng anh lính trẻ mỗi sáng Chúa nhựt cầm tay nhau để đi lễ nhà thờ .
 
Giao Chỉ 

Link:

https://quangtribacca.blogspot.com/2024/09/madame-ho-ngoc-can-tien-biet-nguoi-goa.html#more