Mùa
Hè Đỏ Lửa - Năm 1972. Biệt Động QuânTử Chiến với CSBV ở Vùng Đèo Chu Pao
Nguồn:
Quân Sử Bút Ký Hồi Ký with Trịnh Việt Anh / ngày 26.10.2015
.
Là
một ngọn núi có đỉnh cao 1059 mét, cách Pleiku khoảng 17 km về phía Bắc, đỉnh
núi là pháo đài quan sát để bảo vệ đoạn Pleiku-Kontum trên quốc lộ 14, Chu Pao
là một vị trí chiến lược mà CSBV đã nhiều lần tung quân cố chiếm giữ bằng mọi
giá.
Do
địa thế quá hiểm trở có lợi cho CSBV trong thế thủ, nên mỗi lần vùng đèo này bị
lọt vào tay địch, bộ Tư lệnh Quân đoàn 2 đã điều động lực lượng hùng hậu để tái
chiếm.
Từng
trung đoàn, liên đoàn bộ chiến có chiếm xa yểm trợ, với các phi tuần oanh kích
liên tục và cả B 52 dội bom, trận chiến kéo dài nhiều ngày, cộng quân mới bị
đánh bật ra khỏi vùng đèo.
Do
tầm quan trọng về chiến lược của vùng đèo này, nên trong cuộc chiến mùa Hè năm
1972, Chu Pao trở thành một trong những mục tiêu trọng điểm của Cộng quân tại
Cao nguyên.
Ngày
23 tháng 4 năm 1972, địch đã tung quân tấn công cường tập vào bộ chỉ huy hành
quân Sư đoàn 22 Bộ binh.
Ngày
24 tháng 4 năm 1972, sau khi các cứ điểm trọng yếu tại Dakto và Tân Cảnh thất
thủ, đối phương đã tung quân gây áp lực quanh thị xã Kontum.
Ngày
28 tháng 4 năm 1972, trung đoàn 95 CSBV đã đánh chiếm một khoảng đường ngắn
trên Quốc lộ 14 nối liền Pleiku-Kontum và tổ chức các cụm chốt cố thủ trên vùng
đèo Chu Pao.
Khi
chúng chiếm đèo thì cũng vào lúc Sư đoàn 23 Bộ binh vừa hoàn tất cuộc chuyển
quân từ Ban Mê Thuột theo Quốc lộ 14 về phòng thủ Kontum, do đó không xảy ra
giao tranh trên lộ trình di quân.
Lực
lượng đặc nhiệm Biệt động quân kịch chiến với cộng sản bắc việt quanh Kontum và
Chu Pao:
Việc
trung đoàn 95 CSBV lập các chốt chận tại vùng đèo Chu Pao đã khống chế trục lộ
giao thông huyết mạch này, đồng thời cô lập thị xã Kontum với các tỉnh phía Nam
vùng Cao nguyên.
Trong
khi đó, ở phía Bắc thị xã Kontum, sau khi lữ đoàn 2 Nhảy Dù được lệnh rời khu vực
Võ Định để tăng cường cho Quân đoàn 1, ngày 20 tháng 4 năm 1972, liên đoàn 6 Biệt
động quân đã được điều động từ chiến trường Trị Thiên vào thay thế để phòng thủ
khu vực này.
(Liên
đoàn 6 BĐQ thống thuộc bộ chỉ huy Biệt động quân Quân đoàn 3, vào thượng tuần
tháng 4 năm 1972, đã cùng với liên đoàn 3 BĐQ tăng phái cho mặt trận Quảng Trị).
Theo
kế hoạch, các tiểu đoàn của liên đoàn 6 BĐQ đã bố trí quân trên các dốc đứng án
ngữ Quốc lộ 14 về hướng Nam căn cứ Võ Định.
Do
bị áp lực nặng của địch, ngày 27 tháng 4 năm 1972, bộ chỉ huy liên đoàn được trực
thăng vận lui về hướng Đông Nam 12 km, căn cứ Đồi Chiến Lược, hướng Bắc Kontum.
(Trong
liên lạc Không-Lục với các phi cơ của Không quân Hoa Kỳ, căn cứ này còn có danh
hiệu là căn cứ hỏa lực November). Ngày 1 tháng 5 năm 1972, một đơn vị của liên
đoàn 6 BĐQ bị địch tấn công cường tập.
Để
bảo toàn quân số, tiểu đoàn này được liên đoàn trưởng cho lệnh triệt thoái.
Như
thế, tuyến phòng thủ của lực lượng VNCH đã lui lại vài km, chỉ cách thị xã
Kontum 13 km về hướng Tây Bắc.
(Trong
liên lạc Không-Lục với các phi cơ của Không quân Hoa Kỳ, căn cứ này còn có danh
hiệu là căn cứ hỏa lực November). Ngày 1 tháng 5 năm 1972, một đơn vị của liên
đoàn 6 BĐQ bị địch tấn công cường tập.
Để
bảo toàn quân số, tiểu đoàn này được liên đoàn trưởng cho lệnh triệt thoái.
Như
thế, tuyến phòng thủ của lực lượng VNCH đã lui lại vài km, chỉ cách thị xã
Kontum 13 km về hướng Tây Bắc.
(Trong
liên lạc Không-Lục với các phi cơ của Không quân Hoa Kỳ, căn cứ này còn có danh
hiệu là căn cứ hỏa lực November). Ngày 1 tháng 5 năm 1972, một đơn vị của liên
đoàn 6 BĐQ bị địch tấn công cường tập.
Để
bảo toàn quân số, tiểu đoàn này được liên đoàn trưởng cho lệnh triệt thoái.
Như
thế, tuyến phòng thủ của lực lượng VNCH đã lui lại vài km, chỉ cách thị xã
Kontum 13 km về hướng Tây Bắc.
Sau
khi cộng quân bị thất bại trong 2 đợt tấn công vào thị xã Kontum, đợt 1: ngày
14 tháng 5 năm 1972, đợt 2: ngày 20 tháng 5 năm 1972, Quân đoàn 2 quyết định
tung quân để giải tỏa áp lực tái khu vực nhằm tái lập giao thông trên Quốc lộ
14 và vòng đai tỉnh ly Kontum.
Để
thực hiện kế hoạch này, một lực lượng đặc nhiệm đã được thành lập gồm 2 liên
đoàn Biệt động quân được tăng cường Thiết giáp và Công binh chiến đấu, do đại
tá Nguyễn Văn Đương, chỉ huy trưởng Biệt động quân Quân khu 2 tổng chỉ huy.
Cũng
cần ghi nhận rằng liên đoàn 2 Biệt Động Quân được thành lập từ 1967 sau cải
danh thành liên đoàn 23 BĐQ, gồm các tiểu đoàn: 11, 22, và 23 Biệt Động Quân.
Còn
liên đoàn 6 Biệt Động Quân được thành lập từ 1969 với các tiểu đoàn 34, 35, 51
Biệt Động Quân.
Tất
cả 6 tiểu đoàn của 2 liên đoàn nói trên là những đơn vị kỳ cựu của binh chủng
Mũ Nâu, đã có mặt trên chiến trường từ thời kỳ 1963-1964.
Trong
10 ngày cuối của tháng 5 năm 1972, lực lượng đặc nhiệm đã nỗ lực tung các cuộc
tấn công quyết liệt để triệt hạ các cụm chốt của đối phương quanh đèo chiến lược
này.
Tuy
nhiên, do đối phương đã xây dựng được một hệ thống cụm điểm kháng cự liên hoàn
rất kiên cố trên các dốc đá hướng Nam núi Chu Pao, và các cụm chốt cố thủ hai
bên Quốc lộ 14, nên các đơn vị Biệt động quân đã gặp rất nhiều khó khăn trong tấn
công, dù được sử yểm trợ mạnh mẽ của hỏa lực Pháo binh và Không quân chiến thuật,
cùng B 52 và sử dụng cả chùm địa lôi CBU-55.
Từ
các vị trí cố thủ, csbv đã chống trả quyết liệt để cố chận cuộc tiến quân của lực
lượng đặc nhiệm.
Phối
hợp với hỏa lực hung bạo của các trận địa pháo do các tiểu đoàn pháo csbv mở ra
với hàng loạt đợt hỏa tập, các cụm chốt cản của csbv dọc hai bên đường đã gây tổn
thất cho các đơn vị Biệt Động Quân và tiếp tục cản trở sự lưu thông tiếp vận từ
Pleiku về Kontum.
Cuối
tháng 5 năm 1972, sau khi csbv bị đánh bật khỏi thị xã Kontum trong trận tấn
công đợt 3 ngày 28 tháng 5 năm 1972, Quân đoàn 2 gia tăng nỗ lực giải tỏa áp lực
Cộng quân tại đèo Chu Pao. Cùng lúc đó, csbv cũng tăng cường lực lượng để cố
bám giữ ngọn đèo này.
Thế
trận giằng co giữa Biệt động quân và csbv.
Giữa
tháng 6 năm 1972, bộ chỉ huy Biệt động quân điều động liên đoàn 22 Biệt động
quân nhập trận.
Liên
đoàn này nhận khu vực do đơn vị bạn bàn giao.
Theo
kế hoạch của bộ chỉ huy Biệt động quân Quân khu 2, tiểu đoàn 62 thuộc liên đoàn
22 Biệt động quân và tiểu đoàn 71 Biệt Động Quân là những nỗ lực chính để triệt
hạ các chốt cố thủ của csbv quanh đỉnh Chu Pao.
Cùng
lúc đó, 4 tiểu đoàn Biệt động quân tiếp tục hành quân giải tỏa áp lực Cộng quân
ở vòng đai ngoại vi đèo Chu Pao.
Trong
cuộc tấn công tái chiếm vùng đèo Chu Pao, từng đại đội Biệt động quân được giao
nhiệm vụ làm sạch từng cụm chốt liên hoàn của Công quân. Từ đội hình đại đội tấn
công, mỗi trung đội của từng đại đội Biệt động quân lại là một mũi tấn công vào
từng chốt địch quân.
Sau
các đợt pháo yểm trợ dập vào các vị trí trọng điểm của địch- được ghi nhận là
có đặt súng cối 82 ly, từng toán Biệt động quân cầm lựu đạn bò sát đến các hầm
và đánh từng hầm một.
Các
hầm ở Chu Pao, Cộng quân đều đào theo kiểu hầm Triều Tiên.
Bom
và đạn đại bác có đánh trúng ngay trên hầm thì mới có kết quả.
Với
lối đánh bằng lựu đạn, cuối cùng lực lượng Biệt động quân đã đánh bật Cộng quân
ra khỏi vùng đèo Chu Pao.
Chiến
binh Biệt động quân nói về trận Chu Pao:
Sau
khi hai tiểu đoàn 71 và 62 Biệt Động Quân đã “dứt điểm” khu vực trung tâm đèo
Chu Pao, giao thông trên trục lộ 14 được tái lập.
Cuối
tháng 6 năm 1972, một số phóng viên báo chí đã đến thăm các đơn vị Biệt động
quân thuộc lực lượng đặc nhiệm.
Khi
được hỏi về về trận địa Chu Pao, Đại Tá Nguyễn Văn Đương, chỉ huy Biệt động
quân Quân khu 2 chỉ một vết mẻ trên phía đá lớn gần đó và nói:
-
Bom B 52 mà chỉ làm trầy xơ xịa hòn đá như vậy thì mong gì dùng bom trục địch
quân ra khỏi hầm được.
Tại
ban chỉ huy tiểu đoàn 71 Biệt Động Quân, thiếu tá Đồng Văn Khoa, tiểu đoàn trưởng
đã nhắc lại những hình ảnh hãi hùng của những trận cận chiến:
-
Chúng tôi thanh toán từng mục tiêu bằng lựu đạn, đánh từng hầm một, không còn
cách nào khác để làm im tiếng tiếng súng của đám xạ thủ đã bị xiềng chân vào hầm.
Một
hạ sĩ quan của tiểu đoàn 71 đứng gần thiếu tá Khoa kể lại trận đánh:
-
Chiếm được hầm rồi, còn phải kéo súng lấy được xuống núi.
Muốn
vậy, buộc phải chặt chân cái xác chết để tháo súng ra.
Nhưng
địch quân bố trí hầm theo hình chữ V, tử thần hẹn gặp chúng tôi ở khắp bốn
phía.
Một
phóng viên nhìn lên đỉnh Chu Pao, Chu Thoi đã ngán ngẩm:
-
Leo được lên đó và leo dưới hỏa lực của địch quân thật không phải là chuyện đi
dạo.
Đại
úy Lê Thanh Phong, tiểu đoàn trưởng tiểu đoàn 62 Biệt động quân gật đầu xác nhận:
-
Cam go lắm anh ạ.
Nhưng
cũng may lúc này có sương mù buổi sáng.
Sương
mù dày dặc đến mức cách nhau khoảng 10 thước là không nhìn thấy gì nữa rồi.
Cũng
nhờ sương mù mà chúng tôi bò lên đánh được những vị trí súng của địch.
Chu
Pao ai oán hờn trong gió
Một
tấc khăn tang, một tấc đường
(Vô
danh)
SOURCE:
https://www.nguoivietucchauonline.com/bdq-nhung-tran-danh-di-vao-quan-su
MÁU
TRÊN ĐỒI CHƯ PAO
Súng dội đời trai
thôi cũng nản
Chiến chinh không thấy môt ngày mai
Những bông hoa dại buồn theo gió
Như khóc than thời chôn xác trai
Chư Pao ngỡ chết
trong lòng địch
Vẫn có ngày mai dù mong manh
Những chiến binh ngồi nghe đạn réo
Pháo gầm bom nổ nát trời xanh.
Chư
Pao một dãy mồ chôn xác
Những chiến binh sầu đêm cuối thu
Ai muốn qua vùng Tân Phú (*) ngắm
Những hầm than máu chảy về đâu
Chư
Pao ai oán hờn trong gió
Mỗi tấm khăn tang một tấc đường
Mồ hôi đổ xuống tan thành đá
Tan nát lòng ta khách viễn phương
LÂM HẢO DŨNG (Chiến
trường Kon Tum 1972)
Source:
https://dongsongcu.wordpress.com/2018/07/18/mau-tren-doi-chu-pao/
.
