Thơ Phạm Lê Phan, Phạm Duy phổ nhạc
Tuyển tập Nhạc Tiên Rồng 1
18 bài hùng ca yêu nước
Tổng phát hành: Mỹ Hạnh, Sống Mới - Saigon 1972
1. Qua Cầu Ái Tử.
2. Bên Giòng Thạch Hãn.
3. Lời Dặn Dò.
4. Suối Trăng Hờn.
5. Đêm Hội Máu.
6. Một Tình Thiêng.
7. Đêm Hội Pháo.
8. Bất Khuất.
9. Đưa Mẹ Về.
10. Trị Thiên Thương Mến.
11 & 12. Đưa Mẹ Về, Hội Gió Trường Sơn.
13 & 14. Đưa Mẹ Về, Sữa Trắng Rừng Xanh.
15. Mặc Niệm.
16. Xin Tha Thứ.
17. Hành Trình Anh Thủy Quân Lục Chiến. [tức 12 Tháng Anh Đi].
18. Điệp Khúc Trần Thế Vinh.
Đoạn viết sau đây là đoạn nhạc sĩ Phạm Duy có nhắc đến tập nhạc này
Rồi tôi phổ những
bài thơ của Phạm Lê Phan, một thi sĩ làm việc tại Đài Phát Thanh Quân Đội (***),
thành một Liên Khúc gồm 16 chiến ca nhan đề Chiến Ca Mùa Hè...
Bài Mười Hai Tháng Anh Đi soạn theo thơ của Phạm
Văn Bình thì nói tới hành trình trong
12 tháng của một chiến sĩ trong Thủy Quân Lục Chiến:
Tháng giêng xuôi quân ra Huế
Cố đô hoang vu điêu tàn
Bãi học chiều, em vắng bóng
Tóc thề đã quấn khăn tang.
Tháng hai về trấn ven đô
Chong mắt hoả châu, giữ cầu.
Gió thoảng vào hơi rượu mạnh
Qua làn sương ánh đèn mầu... Tháng ba, tháng tư thì :
Ba lô lên vai tới miền Tây Đô
Quê hương em xanh, xanh rợp bóng dừa...
. . .Tháng năm theo vì sao biếc
Hoa phượng nở quanh sân trường...
...Tháng sáu anh vẫn miệt mài
Hành quân chưa về thăm em...
...Tháng bẩy mưa ngâu, nước mùa bay mau
Ô hay ta sao trong lòng rưng sầu...
...Tất cả bầu trời thơ ấu
Ai làm tháng tám cằn khô...
... Tháng chín ta về Cửu Long
... Cuối năm mùa Đông đan áo
Cuối năm trời đã lạnh rồi.
Thiên hạ thì may áo cưới
Ta thì hẹn tới năm sau..."
Thế là tuy đôi chân của tôi đang bị trói lại trong thành thị, tâm hồn tôi lại được theo anh lính Thủy Quân Lục Chiến đi giang hồ một phen qua bài hát này.
Rồi khi cởi trói đôi chân, cùng với Duyên Anh, Nhật Trường ngồi trên xe thiết giáp M113 đi ra chiến tuyến, tôi có cảm hứng để đi vào một công trình khá lớn là Liên khúc Chiến Ca Mùa Hè 72, phổ thơ của Phạm Lê Phan với những đoản khúc như:
Qua Cầu Ái Tử
Bên Giòng Thạch Hãn
Lời Dặn Dò
Suối Trăng Hờn
Đêm Hội Máu
Một Tình Thiêng
Đêm Hội Pháo
Bất Khuất
Đưa Mẹ Về Trị-Thiên Yêu Dấu
Đưa Mẹ Về Sữa Trắng Rừng Xanh
Mặc Niệm
Xin Tha Thứ...
Bản trường thi của
Phạm Lê Phan có nhiều đoạn rất sắt máu nhưng lại có đoạn kết rất nhân bản :
Xin một lúc mặc niệm
Cho triệu người đã chết
Chết trong lòng cuộc chiến
Xin một phút bồi hồi
Cho những người tinh khôn
Cho những đứa dại khờ
Xin cúi đầu thật thấp
Xin âm thầm được khóc
Những oan hồn bè bạn
Những oan hồn kẻ thù
Cùng đi thăm mộ tối
Từng làn hương mờ khói
Xin cho phủ mầu cờ
Rồi khấn nguyện chung một lời :
Là người Việt Nam là xin tha thứ
Tha thứ cho nhau tha thứ cho đời.
Tủi hờn cùng chung, cùng chung kiêu hãnh
Chung kiếp gian nan, chung kiếp u buồn.
Cùng một mẹ cha, chung lời chung tiếng
Xâu xé tan hoang hai mươi năm ròng.
Xin thổi kèn lên, tiếng kèn u uất
Xin đốt nén nhang, đốt nến hai hàng
Việt Nam hãy khóc khóc cho thật nhiều !
Hai thi sĩ quân đội Phạm Lê Phan, Phạm Văn Bình mà tôi mang ơn vì đã cho tôi hai bài thơ hay để phổ nhạc, cả hai đều là thanh niên của thời đại, do định mệnh mà trở thành quân nhân, đi vào cuộc chiến với tâm hồn ướt át và tấm lòng đầy nhân bản như vậy... "
(Phạm Duy)
.
"Anh Phạm Lê Phan làm việc tại Phòng Văn Nghệ cùng Anh Việt Thu, Nguyễn Đat.. voi trưởng phòng là thiếu tá Tô Thuỳ Yên, thuộc cục Tâm Lý chiến của đai tá Cao Tiêu, chứ không phải là Đài Phát Thanh " (bổ sung của nhà văn/ nhà thơ/ nhạc sĩ Hà Thúc Sinh)
Phạm Duy - Chiến Ca
Sau thời
gian soạn thương ca chiến trường thì xẩy ra mùa hẻ đỏ lửa 1972. Tôi tạm quên
những bài hát cho quê hương tồi tệ để soạn cho Không Lực Việt Nam những bài
tích cực hơn như: ÐIỆP KHÚC TRẦN THẾ VINH, VÙNG TRỜI MANG TÊN TA, LÊN TRỜI,
TRONG BÃO CÁT MƯA RỪNG v.v...
ÐIỆP KHÚC TRẦN THẾ VINH
Này mặt trời nhỏ bé phương Nam
Mặt trời từng sưởi ấm cô đơn
Cho ta bay ngang qua lửa đạn
Cho quê hương yên vui ngày loạn
Này mặt trời hãy khóc đi thôi
Vì người tình của nắng lên ngôi
Con chim xanh bao la tình người
Thành vị thần : TRẦN THẾ VINH ơi !
Này Thần Ðất giữ dùm thân tôi
Ngăn xâm lăng dưới đất trên trời
Này Thần Gió giữ hồn cho tôi
Xin dâng cho Tổ Quốc muôn đời.
Này bầu trời, này ánh trăng xanh
Này cả rừng sao sáng lung linh
Nghe anh VINH đêm đêm hiện hình
Trên quê hương trong cơn chuyển mình
Này cả dòng sông nước chia ngăn
Một người hùng gẫy cánh cho dân
Xin nhân danh yêu thương vẹn toàn
Hẹn một ngày thống nhất quê hương.
Này Thần Ðất giữ dùm thân tôi
Ngăn xâm lăng dưới đất trên trời
Này Thần Gió giữ hồn cho tôi
Xin dâng cho Tổ Quốc muôn đời.
Này người tình yêu dấu không tên
Phận đàn bà cuộc chiến trao duyên
Quân xâm lăng gây nên sự tình
Không ai mang khăn tang một mình
Này người tình hãy nín đau thương
Vì người dù xa vắng giai nhân
Nhưng quê hương ta thêm thần tượng :
Một người hùng trần thế vinh quang.
Này Thần Ðất giữ dùm thân tôi
Ngăn xâm lăng dưới đất trên trời
Này Thần Gió giữ hồn cho tôi
Xin dâng cho Tổ Quốc muôn đời.
Rồi tôi phổ thơ của Phạm Lê Phan thành 16 chiến khúc của Trường Ca CHIẾN CA MÙA
HÈ. Tôi còn đem bài thơ MƯỜI HAI THÁNG ANH ÐI của Phạm văn Bình làm thành bài
hát HÀNH TRÌNH ANH THỦY QUÂN LỤC CHIẾN. Tôi gọi tất cả là chiến ca.
HÀNH TRÌNH ANH THỦY QUÂN LỤC CHIẾN
hay là
MƯỜI HAI THÁNG ANH ÐI
theo thơ Phạm Văn Bình
Tháng giêng xuôi quân ra Huế
Cố đô hoang vu điêu tàn
Bãi học chiều, em vắng bóng
Tóc thề đã quấn khăn tang
Tháng hai về trấn ven đô
Chong mắt hoả châu, giữ cầu
Gió thoảng vào hơi rượu mạnh
Qua làn sương ánh đèn mầu
. . . . . . . . .
Ba lô lên vai, tới miền Tây Ðô
Quê hương em xanh, xanh ngợp bóng dừa
Ðêm ngủ bìa rừng, thèm làn môi ấm
Ngọt trái sầu riêng, này lúc sang mùa...
. . . . . . . . .
Bây giờ trời mây vào hạ
Mẹ em bận đi lễ chùa
Em cầu nguyện cho chiến sĩ
Trên đường nắng sớm, chiều mưa
Tháng năm theo vì sao biếc
Hoa phượng nở quanh sân trường
Ngày xưa những tờ lưu bút
Bây giờ phong thư gói quà
Tháng sáu anh vẫn miệt mài
Hành quân chưa về thăm em
Ðừng khóc ve sầu mùa hạ
Xa thì xa vẫn chưa quên...
. . . . . . . . .
Sang Thu mưa ngâu, nước mù bay mau
Ô hay ta sao trong lòng dâng sầu
Tráng sĩ xưa hề vượt cầu sông ấy
Người đứng đầu sông, người cuối sông này
. . . . . . . . .
Bây giờ còn đâu huyền thoại
Hằng Nga của em bé thơ
Tất cả bầu trời thơ ấu
Ai làm tháng Tám cằn khô
Tháng Chín ta về Cửu Long
Vú sữa căng của mẹ hiền
Anh đi cho đồng tươi thắm
Tặng em này chiến công vang...
. . . . . . . . .
Về Cà Mâu, một phong thư
Gửi cho em, lời gió thương mây, lời chim nhớ rừng,
Lời gió thương mây, lời chim nhớ rừng
Lời gió thương mây, lời chim nhớ rừng, lời ta chờ nhau
. . . . . .
Cuối năm mùa Ðông đan áo
Cuối năm trời đã lạnh rồi
Thiên hạ đua áo cưới, ta thì hẹn tới mai sau.
. . . . . . .
Hoa mai nở đầy, em đang chờ đợi
Mười hai tháng rồi, dài ước mơ say
Nhớ má cho hồng, nhớ môi em ngọt
Anh về cùng em, vui đón giao thừa.
CHIẾN CA MÙA HÈ, thơ của Phạm Lê Phan do tôi phổ nhạc là một trường ca gồm 16
đoản khúc.
CHIẾN CA MÙA HÈ
theo thơ Phạm Cao Phan
PHẦN I : TRỊ THIÊN
1.- Qua Cầu Ái Tử
2.- Bên Giòng Thạch Hãn
3.- Lời Dặn Dò
PHẦN II : TAM BIÊN
4.- Suối Trăng Hờn
5.- Ðêm Hội Máu
6.- Một Tình Thiêng
PHẦN III : BÌNH LONG
7.- Ðêm Hội Pháo
8.- Bất Khuất
PHẦN IV : CHIẾN THẮNG SAU CÙNG
9.- Ðưa Mẹ Về
10.- Trị-Thiên Yêu Dấu
11.- Ðưa Mẹ Về
12.- Hội Gió Trường Sơn
13.- Ðưa Mẹ Về
14.- Sữa Trắng Rừng Xanh
PHẦN KẾT : MẶC NIỆM
15.- Mặc Niệm
16.- Xin Tha Thứ
Phạm Duy
Source:
https://phamduy.com/vi/am-nhac/chu-de/nhac-chien-tranh/5294-chien-ca
.
No comments:
Post a Comment