TỈNH DAKLAK (DARLAC) - QUÂN ĐOÀN II - QUÂN KHU II VNCH - ĐÊM KINH HOÀNG . ĐÊM ĐIÊU TÀN MÁU LỆ
07 Tháng Ba 2021
TRẬN BAN MÊ THUỘT 10/3/1975
Giai đoạn tiên khởi, CS muốn cắt đứt Quốc lộ 14, 19 và 21 để tách vùng Cao
nguyên ra khỏi vùng đồng bằng của Quân khu 2 và đồng thời ngăn chận lực lượng
VNCH đến tăng cường.
Sư đoàn 320 CS chuyển lên đóng tại các vị trí nằm về hướng Bắc của Ban Mê Thuột để vô hiệu hóa tất cả các đồn đóng dọc theo Quốc lộ 14. Tất cả những sự chuẩn bị này CS cho tiến hành bí mật để hòng tạo yếu tố bất ngờ.
Lực Lượng Địch: Dưới quyền điều động của Bộ Tư Lệnh mặt trận Ban Mê
Thuột A75 do Tướng CS Văn Tiến Dũng, Đinh Đức Thiện và
Lê Ngọc Hiền chỉ huy gồm khoảng 30,000 người:
1. SĐF10 dưới sự chỉ huy của Sư đoàn trưởng Thượng tá Hồ Đệ và Chính ủy
Thượng tá Lã Ngọc Châu chủ lực tấn công BMT
2. SĐ320 dưới sự chỉ huy của Đại tá Kim Tuấn, Sư đoàn trưởng, và Thượng tá Bùi
Huy chỉ có danh vì đã bị thiệt hại nặng khi đụng độ với Nhảy Dù ở Thường Đức
3. SĐ316 do Đại tá Đàm Văn Ngụy, Sư đoàn trưởng, Thượng tá Hà Quốc Toản, Chính
ủy và Thượng tá Hải Bằng CS từ Nam Lào tiến sang
4. SĐ968 do Thanh Sơn làm Sư đoàn trưởng
5. SĐ3CS Sao Vàng do Trần Bá Khuê làm Tư Lệnh, Mai Tần Tư Lệnh Phó làm nghi
binh
6. 4 Trung đoàn Bộ Binh 95A, 95B, 25 và 271
7. 5 Trung đoàn pháo binh gồm 48 khẩu pháo đủ loại và phòng không
8. 1 Trung đoàn Chiến Xa, một Trung đoàn Đặc Công
9. 2 Trung đoàn Công Binh, Một Trung đoàn Thông Tin
10. Các đơn vị hậu cần, Quân xa…
Lực Lượng VNCH: Tổng cộng khoảng 4,000 người:
1. Trung đoàn 53 Bộ Binh (chỉ còn 2 Tiểu đoàn)
2. Liên đoàn 21 BĐQ
3. Các Tiểu đoàn Địa Phương Quân
4. Lực lượng Cảnh Sát Quốc Gia.
Lực lượng phòng thủ Ban Mê Thuột:
Vì không tin những nguồn tin tình báo của tiểu khu Ban Mê Thuột , Bộ Tư Lệnh Sư
đoàn 23 Bộ binh và Quân đoàn II đã không “xếp hạng” là những nguồn tin quan
trọng, toàn bộ Sư đoàn 23 Bộ binh được đưa về hoạt động phòng ngự quanh PleiKu,
việc phòng thủ Ban Mê Thuột ủy nhiệm cho Liên đoàn 21
Biệt động quân, Địa phương quân, Nghĩa quân tỉnh và Cảnh Sát. Vào đầu
tháng 3/1975 khi có báo động về Sư đoàn 320 CS chuyển đến Ban Mê Thuột , Quân
đoàn 2 chỉ đưa một phần Trung đoàn 53 (chỉ có 2 Tiểu đoàn) trở lại Ban Mê Thuột
. Trung đoàn này lúc bấy giờ được giao nhiệm vụ hành quân quanh khu vực phía
Nam phi trường Phụng Dực, còn lực lượng Biệt Động Quân thì trấn giữ tại khu vực
Buôn Hô chừng 32Km về hướng Đông bắc. Các toán thám sát của Sư đoàn 23BB và Nha
Kỹ Thuật QLVNCH được tung ra chung quanh trại Bản Đôn để theo dõi các hoạt động
của Sư đoàn 320 CS nhưng chỉ phát giác được một số đơn vị nhỏ cấp đại đội CS
địa phương.
Như vậy, lực lượng quốc gia phòng thủ Ban Mê Thuột
tổng cộng khoảng gồm những quân nhân hậu cứ của Bộ Tư Lệnh (BTL) Sư đoàn 23 Bộ
Binh, hậu cứ Bộ Chỉ Huy Thiết Đoàn 8 (quân số chủ lực của các đơn vị này
đã được điều động về PleiKu và Kontum từ trước Tết).
Ban Mê Thuột thực sự là một thành phố bỏ ngõ không lực lượng bảo vệ. Do vậy,
vấn đề phân nhiệm phòng thủ tuy có kế hoạch nhưng chẳng thấm vào đâu so với lực
lượng tấn công thiện chiến và đông đảo gấp 20 lần của đối phương.
• Lực lượng phòng thủ phía Nam là hậu cứ Bộ Tư Lệnh Sư
đoàn 23 Bộ Binh gồm các phòng các ban các sở trực thuộc
• Lực lượng phòng thủ phía Tây, khu vực trọng
yếu và nguy hiểm nhất, gồm các đơn vị hậu cứ của Thiết
đoàn 8 kỵ binh và kho đạn (trại Mai hắc Đế) cùng với Trung Tâm Yểm Trợ tiếp vận
(đại đội Hành chánh Tài chánh)
• Lực lượng phòng thủ phía Đông do Trung Tâm Huấn
Luyện Sư đoàn 23 Bộ Binh đảm trách. Xa hơn là Chi
Khu Ban Mê Thuột và Bộ Chỉ Huy Cảnh Sát Quốc Gia quận Ban Mê Thuột phối
hợp với nhau để chịu trách nhiệm vấn đề phòng thủ mặt này
• Lực lượng phòng thủ mặt Bắc thị xã là Bộ Chỉ Huy
Cảnh Sát Quốc Gia tỉnh Darlac cùng với một đơn
vị 206 Cảnh Sát Dã Chiến
• Nội vi thị xã và các chốt điểm trọng yếu đều do lực lượng Cảnh Sát Quốc Gia
đảm trách, và được bố trí như sau:
1. Hai chốt cảnh sát đặt tại Trường Trung Học và cuối đường Phan Chu Trinh là các
chốt ở cửa Bắc
2. Cuối đường Tự Do được giao cho Cục Cảnh Sát Cư-Kplong và một tiểu đội Cảnh
Sát Dã Chiến
3. Cửa ngõ phía Nam có Cảnh Sát Cư-Ê-Bư và một đơn vị Cảnh Sát Dã Chiến trách
nhiệm
4. Cửa Tây thị xã giao cho Cục Cảnh Sát thị xã Cục-Lạc chịu trách nhiệm. Các
cao ốc trong toàn thị xã và các khách sạn đều được Cảnh Sát Quốc Gia đóng chốt
5. Các đơn vị trừ bị gồm có một Tiểu đoàn của Trung
đoàn 53 Bộ Binh đóng tại phi trường Phụng Dực, cách thị xã Buôn Ma Thuột
7km, có một pháo đội 105ly, trong khi pháo binh của cộng quân lại là loại
130ly, và hỏa tiễn 122ly, tầm xa và sức công phá hoàn toàn cách biệt
6. Ngoài ra, doanh trại các Tiểu đoàn Pháo binh, Công binh, Truyền tin, Tiếp
vận thống thuộc Sư đoàn 23 bộ binh đóng gần thị xã đều tận dụng quân số tại
hàng để tổ chức phòng ngự trong phạm vi trách nhiệm.
Riêng về trách nhiệm của tiểu khu Darlac, Đại tá
Nguyễn Trọng Luật đã cho điều động Tiểu đoàn 204 Địa phương quân đang
đóng tại Ban Don về thị xã.
Ngày 9-3-1975 Sư đoàn F10 cộng sản nhất định san
bằng quận Đức Lập để tiến quân về Ban Mê Thuột . Chi khu bị tấn công từ
6 giờ sáng, CS đã dùng pháo binh 130ly và SKZ 82ly bắn vào Chi khu và Chi đoàn
Chiến xa, địch đã làm tê liệt các chiến xa của ta ngay từ phút đầu và sau đó
quân chính qui cộng sản mở “trận địa chiến” đánh ban ngày, các công sự phòng
thủ trên mặt đất sập hết. Tình hình Đức Lập vô cùng nguy ngập. Các đồn phụ đã
bị “bứt”. Tiểu đoàn Địa phương quân đóng tại Núi Lửa cách Đức Lập 9Km bị địch
tràn ngập sau một trận đánh đẫm máu. Thiếu tá Tiểu đoàn trưởng và một số cấp
chỉ huy khác bị cộng quân sát hại.
Trung đoàn 53BB do Trung tá Võ Ân làm Trung đoàn
trưởng đã điều động một Tiểu đoàn đến giải vây quận Đức Lập. Tiểu đoàn
này liền bị địch quân bao vây và đã giao chiến ác liệt với Sư đoàn F10 của CS.
Trung tá Võ Ân đã bay C&C trên vòm trời Đức Lập để hướng dẫn cho đơn vị
dưới đất thoát khỏi vòng vây của cộng sản và gọi các phi tuần A37 ném bom chính
xác vào vị trí cộng quân . Phòng không 37ly của CS bắn lên như đan lưới. Phi
Hành Đoàn của Biệt Đoàn 219 Trực thăng thật gan lỳ hạ thấp cao độ để tránh đạn.
Tướng Phú liên lạc thẳng với Trung tá Nguyễn Cao
Vực, Quận trưởng quận Đức Lập. Ông được báo cáo Trung tá Quận trưởng đã
bị thương, hiện ở ngoài chỉ huy và điều khiển những khẩu đại bác 105ly bắn trực
xạ vào cộng quân. Chi khu cầm cự cho đến sáng, khi mặt trời bắt đầu lên.
Đúng 10 giờ 30 phút ngày 9/3 quận Đức Lập biến thành biển
lửa.
Như thế Cộng quân đã cô lập Buôn Ma Thuột cả Bắc và Nam mà Tướng Phú vẫn cho là
địch sẽ đánh PleiKu, ông lại nghĩ chúng nghi binh vờ đánh Ban Mê Thuột . Tuy
nhiên theo đề nghị của Bộ Tư Lệnh Quân Đoàn ông đã cho trực thăng vận 2 Tiểu
đoàn Biệt Đông quân thuộc Liên đoàn 21 từ Kontum đến Buôn Hô cách 30km ở phía
Bắc Ban Mê Thuột . Sự sai lầm của Tướng Phú đã được cộng sản khai thác triệt để
.
Mặt Trận Ban Mê Thuột
Ngày 9/3/1975 Thiếu tướng Phú bay lên BMT thị sát
kế hoạch phòng thủ, ứng chiến của thành phố ra lệnh cấp phát hỏa tiễn
chống chiến xa M72 và hỏa tiễn TOW cho các đơn vị. Từ 12 giờ trưa đến 5 giờ
chiều ngày 9/3/1975, Tướng Phú họp với Tư lệnh Sư đoàn 23 Bộ binh, các Tiểu khu
trưởng Ban Mê Thuột và Quảng Đức để duyệt xét tình hình các mặt trận.
Sau khi chấp nhận những đề nghị của các giới chức liên hệ và cho những chỉ thị
cần thiết, ông ra lệnh cho Đại tá Nghìn, Tỉnh trưởng Quảng Đức bay về trước.
Tại Ban Mê Thuột , để cho có sự thống nhất chỉ huy, Tướng
Phú bổ nhiệm Đại tá Quang, Tư lệnh phó Sư đoàn 23 làm Tư lệnh chiến trường Ban
Mê Thuột .
Các Tư lệnh mặt trận phải ra lệnh đôn đốc các đơn vị chuẩn bị và sẵn sàng chiến
đấu trong 2, 3 tháng liên tiếp; tổ chức những cuộc hành quân xa ngoài thị xã và
vị trí phòng thủ. Kho xăng, kho đạn phải được phân tán, đề phòng đặc công cộng
sản đánh phá. Lệnh thiết quân luật mỗi nơi được ủy nhiệm cho các Tư lệnh mặt
trận toàn quyền định đoạt.
Đến 10.00 giờ đêm ngày 9/3, thành phố Ban Mê Thuột
được lệnh báo động đỏ, tập họp tất cả binh sĩ chuẩn bị tác chiến.
Sang ngày 10/3/1975, từ 1giờ 20 đến 2 giờ 15
sáng, các chốt điểm Cảnh Sát Dã Chiến ở cửa Bắc và cửa Tây thị xã đã phát giác
các tổ trinh sát tiền phong của cộng quân và liên tiếp báo về Trung Tâm Hành
Quân Cảnh Lực, Bộ Chỉ Huy Cảnh Sát Quốc Gia tỉnh Darlac.
2
giờ 20 sáng ngày 10 tháng 3/1975, cộng quân bắt đầu thực hiện trận mưa pháo theo chiến thuật
tiền pháo hậu xung bằng đại bác 130ly, hỏa tiễn 122ly vào các cứ điểm quân sự
như Bộ Chỉ Huy Tiểu Khu, Bộ Tư Lệnh Sư đoàn 23 Bộ Binh, kho đạn Mai Hắc Đế và
phi trường L19. Những tiếng nổ của hỏa tiễn 122ly và đại pháo 130ly khủng khiếp
làm vỡ tung hết các cửa kiếng và rung chuyển cả thành phố như cảnh tượng động
đất. Các nhà cao tầng bị rung chuyển cực mạnh. Thành phố đã như con tàu chao
nghiêng trong bão tố. Một số các nhà xây thô sơ quanh các khu vực quân sự đã bị
sụp đổ, và trận mưa pháo liên tiếp không ngừng đổ xuống các cứ điểm quân sự cho
đến 6 giờ sáng.
Bốn giờ sáng, Đặc công CS đã đột nhập tấn công vào
vị trí của Biệt Đoàn 219 Trực Thăng, và bắn sập đài kiểm báo Pyramid của Phi
Trường L19. Sau đó chiến xa T-54 và bộ đội cộng sản chia làm nhiều mũi
tấn công vào phi trường L19, kho đạn Mai Hắc Đế, Tiểu Khu Darlac, Tòa Hành
Chánh Tỉnh, BTL Sư đoàn 23BB, Hậu cứ Trung đoàn 53BB sát phi trường Phụng Dực
với chiến thuật biển người. Trận đánh quyết định giữa Nam-Bắc đã diễn ra. Nhưng
lực lượng giữa hai bên quá ư chênh lệch, như trứng chọi với đá nếu so sánh cả
về quân số, vũ khí, chiến cụ. Địch đã ở thế thượng phong ngay từ lúc đầu! 6 giờ
15 sáng, xe phóng thanh của Ty Thông Tin đậu tại Ngã 6 thị xã phát lời kêu gọi
của Đại tá Tỉnh Trưởng yêu cầu đồng bào bình tĩnh, ai ở nhà nấy, tình hình an
ninh tại thị xã vẩn còn yên tĩnh.
6 giờ 20 sáng ngày 10 tháng 3/1975, một góc
phía Bắc của phi trường L19 bị cộng quân tràn ngập. 7 giờ 15 các chốt cảnh sát
xin lệnh rút khỏi vị trí phòng thủ vì áp lực địch quá mạnh, dân chúng từ khu
vực Buôn A-Lê B, Tân Mai, cửa Nam thị xã lũ lượt chạy vào trung tâm thành phố.
8 giờ 30, Kho đạn Mai Hắc Đế thất thủ. Viên
Đại úy chỉ huy trưởng bị tử thương.
9 giờ 20, chiến xa T-54 và bộ đội cộng quân chia
làm nhiều mũi tấn công vào thị xã. Một mũi từ cuối đường Phan Chu Trinh
(cửa Bắc) tràn chiếm khu vực nhà thờ Chính Tòa, ngã Sáu thị xã, cách Bộ Chỉ Huy
Tiểu Khu 800m. Mũi phía Nam, từ khu vực Buôn A-Lê B, đồi La San, theo đại lộ
Thống Nhất tiến đánh khu vực tư dinh Tỉnh Trưởng, Ty Ngân Khố. Một mũi khác, từ
hướng chùa Khải Đoan, đánh chiếm ngã tư Nguyễn Tri Phương-Phan Bội Châu, và mặt
Tây thị xã cũng đã bị cộng quân tấn chiếm. Ngoài mặt trận chính Ban Mê Thuột ,
cộng quân tấn công khắp nơi. Các trận bắc Kontum, nam PleiKu, bắc Bình Định,
Quảng Đức và trên 2 Quốc lộ 19, 21 đều bị áp lực nặng nề.
MẶT TRẬN TIỂU KHU DARLAC
Từ 9 giờ 30 sáng ngày 10 tháng 3/1975, các
mũi tiến quân của cộng quân từ hướng Bắc và hướng Tây bắc đã tràn vào trung tâm
thành phố và tập trung nỗ lực tấn công Bộ Chỉ Huy Tiểu Khu nằm trên đại lộ
Thống Nhất. Bộ đội và chiến xa T-54 của cộng quân từ khuôn viên nhà thờ chính
tòa tràn qua ngã Sáu, chiếm Câu Lạc Bộ Biên Thùy, khu cư xá sĩ quan, nằm trên
Ngã Ba đại lộ Thống Nhất và đường Lê Lợi.
Lực lượng phòng vệ Bộ Chỉ Huy Tiểu Khu phản công quyết liệt. Một chiếc T-54 của
cộng quân bị bắn cháy. Dù với chiến thuật biển người và đại bác 100ly trang bị
cho T-54 bắn trực xạ không ngừng nhưng cộng quân vẫn chưa tiến sát được vào hệ
thống công sự phòng thủ này. Tinh thần chiến đấu và lòng dũng cảm của những
chiến sĩ thuộc Tiểu Khu quả thật không thể tưởng tượng. Cứ mỗi đợt tiến công
của cộng quân là những tràng đại liên, M-79 (súng phóng lựu) và M-16 từ các
công sự phòng thủ xối xả phản kích làm cho bước tiến quân của cộng quân đã phải
ngừng lại. Cộng quân lui về cố thủ khu vực cư xá sĩ quan và Câu Lạc Bộ Biên
Thùy, đồng thời chia quân tràn qua đại lộ Thống Nhất đánh chiếm Tòa Án, bưu
điện, tòa nhà Đại Biểu Chính Phủ, và tiếp tục thực hiện trận mưa pháo bằng đại
bác 100ly từ các chiến xa T-54 và đại bác 130ly cùng hỏa tiễn 122ly từ hướng
Tây thị xã (khu vực Bandon) đổ vào Bộ Chỉ Huy Tiểu Khu.
11giờ 20, một chiếc
T-54 của cộng quân tiến vào cổng trước Bộ Chỉ Huy Tiểu Khu trên đường Thống
Nhất đã bị bắn hạ. Tinh thần chiến đấu của các chiến sĩ Tiểu Khu càng lên cao.
11 giờ 45, hai chiếc Commando Car (thiết giáp với bốn bánh cao su, không xích
sắt) của Thiết Đoàn 8 từ hướng chùa Khải Đoan theo đường Quang Trung qua Tôn
Thất Thuyết để tiến về đánh bọc hậu lực lượng của cộng quân đang công hãm Tiểu
Khu. Nhưng khi đến ngã ba Ama-Trang-Long Tôn Thất Thuyết, các chiến sĩ Thiết
Đoàn 8 bị lực lượng của cộng quân từ ngã Sáu tràn xuống chận đánh. Hai chiếc
Commando Car bị cộng quân bắn cháy trước Bar Quốc Tế. Nhưng các chiến sĩ của
Thiết Đoàn 8 đã len theo khu phố Ama-Trang-Long để tiến về hướng Tiểu Khu.
Khu chợ Ban Mê Thuột , từ đường Quang Trung chạy dọc theo đường Y-Jút đến
Ama-Trang-Long bị trúng đạn pháo và bốc cháy dữ dội. Nhà hàng Thanh Thế mới
khai trương, cũng tân kỳ không thua gì nhà hàng Thanh Thế ở đại lộ Lê Lợi Sài
Gòn, giờ đây đang là một biển lửa. Dãy phố bên kia đường Ama-Trang-Long, đối
diện với nhà hàng Thanh Thế như tiệm Rồng Vàng, nằm mặt sau của Ty Cảnh Sát cũ
đã là một bãi gạch vụn. Khu phố nằm trên đường Y-Jút, đối diện với chợ Ban Mê
Thuột như nhà của Ông Tôn Thất Hối đã bị sập.
Lực lượng Biệt Động Quân tại Buôn Hô được điều động về tiếp cứu Ban Mê Thuột
nhưng gặp hỏa lực mạnh của các chốt kháng cự trên đường đi. Một lực lượng Thiết
Giáp và ĐPQ đang hành quân tại Budrang cũng được lệnh trở lại nhưng bị cầm chân
ở một cây cầu phía Nam tỉnh lỵ khoảng 10Km.
Đến
11 giờ 45 các chiến sĩ
của Tiểu Khu Darlac vẫn cố thủ. Lực lượng của cộng quân từ 2 mặt, phía Bắc và
mặt tiền Bộ Chỉ Huy Tiểu Khu đã bám sát hệ thống công sự phòng thủ của Tiểu
Khu. Những trận đánh xáp lá cà đẫm máu đã xảy ra dọc theo hệ thống công sự
phòng thủ này.
13 giờ 15 trưa, Trung Tâm Hành Quân của Bộ
Chỉ Huy Tiểu Khu bị trúng pháo, mọi liên lạc truyền tin bị phá hủy.
14 giờ 20
Bộ Chỉ Huy Tiểu Khu Tỉnh Darlac thất thủ, sau hơn 7 tiếng đồng hồ giao
tranh với lực lượng biển người của cộng quân có chiến xa T-54, và các loại đại
pháo yểm trợ, mà không có được một đơn vị bạn nào tiếp cứu. BCH Tiểu Khu phải
di tản và sát nhập với BTL tiền phương của SĐ23BB.
Sáu mươi ngàn dân thị xã Ban Mê Thuột mãi mãi ghi nhớ chiến công, lòng dũng cảm
và tinh thần kỷ luật của các chiến sĩ Tiểu Khu Darlac. Trong những giờ phút lâm
nguy đã cố gắng và hy sinh để làm tròn bổn phận cho đến hết sức mình với những
trận tấn công và đánh xáp lá cà cùng lực lượng biển người của quân thù, đến giờ
phút cuối đành di tản Bộ Chỉ Huy Tiểu Khu để bảo toàn lực lượng.
XIN XEM TIẾP PHẦN 2
.
No comments:
Post a Comment