(Tường
trình của Huy Phương:
Trong những ngày gần đây, trước việc bà Khúc Minh Thơ
đã đứng ra tổ chức Ngày Tù Nhân Chính Trị 2008 tại Dallas Ft Worth trong ba
ngày 3,4 và 5-tháng 10-2008, nhiều cá nhân và tổ chức đã cực lực phản bác việc
làm này, thậm chí cho rằng bà Khúc Minh Thơ đã không có công lao gì trong công
cuộc vận động cho các cựu tù nhân “cải tạo” được định cư tại Hoa Kỳ. Trong công
cuộc vận động với chính phủ và giới hành pháp Hoa Kỳ trong nhiều năm, Giáo sư
Nguyễn Ngọc Bích, một trí thức đã có nhiều đóng góp cho các hoạt động của Cộng
Đồng Người Việt Tỵ Nạn tại Hoa Kỳ, là người đã đồng hành với bà Khúc Minh Thơ,
từ Washington DC, đã có nhã ý dành cho chúng tôi một cuộc phỏng vấn ngắn sau
đây.)
Huy Phương:
Kính thưa Giáo Sư Nguyễn
Ngọc Bích, vừa rồi trong bài “Cuộc chạy đua vào Toà Bạch Ốc” nói về cuộc vận
động cho ông John McCain, Giáo Sư có nhắc đến trong quá khứ, cá nhân ông đã đến
văn phòng của Thượng Nghị Sĩ John McCain
để vận động cùng với bà Khúc Minh Thơ,
Hội Gia Đình Tù nhân Chính Trị Việt Nam và bác Lê Văn Ba Chủ Tịch Liên Hội Việt
Nam Tự Do ở vùng Hoa Thịnh Đốn cho dự luật H.O. cũng như sau này cho con của
H.O. trên 21 tuổi.
Kính thưa Giáo Sư, ông
nhận định thế nào về vai trò của bà Khúc Minh Thơ, chủ tịch Hội Gia Đình Tù
Nhân Chính Trị trong thời gian đầu tiên lúc chưa có việc chính phủ Hoa Kỳ ký
thỏa ước với Cộng Sản Việt Nam để cho những người ở tù chính trị trên 3 năm
được qua Hoa Kỳ"
Giáo Sư Nguyễn Ngọc Bích:
- Trong những ngày gần
đây, đã có những bài báo trên internet đưa tin phủ nhận về những hoạt động của
bà Khúc minh Thơ cho chương trình H.O., chuyện đó cũng không hoàn toàn chính
xác, do đó nhân đây chúng tôi cũng xin cám ơn ông Huy Phương đã cho chúng tôi
cơ hội để làm sáng tỏ một vài khía cạnh của vấn đề này. Vấn đề thì nó cũng lớn,
nhưng những phần nào chúng tôi biết thì chúng tôi xin được làm sáng tỏ. Phải
nói là cho đến tận năm 1987, chỉ mới có
chương trình ODP tức là Orderly Departure Program mà thôi.
Gần đây trên internet,
nếu tôi không nhầm thì có ông nào ký tên Song Kiên cho biết ông ra tù năm 1982,
đã có chương trình cho đi Mỹ, nhưng vì lúc ấy có chiến tranh giữa Trung Cộng
với Việt Cộng, nên chương trình này phải đình hoãn lại. Về chuyện này thì tôi
nghĩ rằng là hoàn toàn đúng, không có gì sai trong vấn đề ông Song Kiên nêu ra
cả, nhưng nếu bảo đó là chương trình H.O.dành cho tù nhân chính trị thì hoàn
toàn không đúng. Cái đó nó chỉ nằm trong chương trình ODP mà thôi. Những người
nào đã có gia đình ở bên Mỹ rồi, thí dụ là con xin cho bố mẹ hay bố mẹ xin cho
con, hay là anh chị em xin cho nhau. Mãi cho đến tận đến giữa thập niên 1980,
khoảng 1985 thì lúc bấy giờ phong trào gọi là kêu gọi cứu giúp những người tù
nhân chính trị bị đi học tập cải tạo mới đặt ra. Trong bộ ngoại giao có ông đại sứ Robert Funseth mà anh Nguyễn Khanh
của đài Á Châu Tự Do cũng có dịp phỏng vấn gần đây.
Bà Khúc Minh Thơ & Ông Robert Funseth
Ông Funseth đang làm trong Bộ Ngoại Giao, ông này theo đạo Công Giáo và có một tấm lòng từ bi cũng khá
rộng. Ông lo lắng về chuyện này và tìm cách vận động với phiá Cộng Sản. Đã có
đôi ba lần ông gặp những đại diện của Cộng Sản lúc bấy giờ trên đất Mỹ. Lúc bấy
giờ chỉ có Trịnh Xuân Lãng đại diện cho Việt Nam quan sát ở trong Liên Hiệp
Quốc; cũng có lần ông Trịnh Quang Cơ sang bên này để tìm cách tái lập bang giao
với Mỹ thì ông ấy cũng có tiếp xúc và nói chuyện. Trong những lần gặp đó, ông
Funseth đã nêu ra vấn đề tù nhân chính trị đang bị giam giữ, nhưng cũng phải
nói thẳng thắn rằng mãi cho đến tận khi
ông Reagan lên cầm quyền, lúc bấy giờ mới chỉ định cho tướng John Vessey làm
đặc sứ của Tổng Thống sang Việt Nam đặt trực tiếp vấn đề đưa tù nhân chính trị
sang Mỹ.
Sở dĩ tôi nhắc đến chuyện
này là vì lúc đó tôi ở trong Nghị Hội Toàn Quốc Người Việt tại Hoa Kỳ và bà
Khúc Minh Thơ là người rất có lòng nên cũng kêu gọi Nghị Hội nếu có cơ hội hãy
tiếp tay nhau. Vào ngày 30/4/1987 chúng
tôi cùng bà Khúc Minh Thơ, tức là Nghị Hội với Hội Gia Đình Tù Nhân Chính Trị
Việt Nam tổ chức một buổi tiếp tân ở trên Quốc Hội. Buổi tiếp tân này vừa
đánh dấu ngày 30/4 đau buồn của đất nước, vừa đưa vấn đề Việt Nam cho Quốc Hội
họ nghe. Dịp may trong buổi tiếp tân đó
là có sự hiện diện của hai vị Thượng Nghị Sĩ quan trọng là ông Bob Dole và Edward Kennedy bên
cạnh vài ba TNS cùng với cả chục Dân Biểu khác. Quan trọng nhất là hai vị
Thượng Nghị Sĩ trên, vì trong những năm đó người ta bàn luận cả hai ông đó đều có cơ hội ra ứng cử Tổng
Thống Hoa Kỳ.
Buổi tiếp tân tại Quốc
Hội hôm đó chúng tôi (NNB) làm MC, khi chúng tôi giới thiệu hai vị TNS này thì
chúng tôi cũng dùng một câu rất được lòng hai ông ấy, mặc dù hai ông chưa chính
thức đứng ra tuyên bố ứng cử tổng thống nhưng trên báo chí đã nói nhiều lắm.
Khi giới thiệu, chúng tôi giới thiệu rằng hai vị đây là hai vị ứng cử viên
tương lai có thể làm Tổng Thống, một bên là Cộng Hoà, một bên là Dân Chủ,
cả hai vị đều hài lòng nên có hứa rằng là họ sẽ tiếp tay với chúng tôi làm
chuyện can thiệp cho các tù nhân chính trị đang bị giam giữ.
Họ giữ lời hứa, ngay ngày
hôm sau 1/5/1987 họ
bảo các phụ tá của họ ngồi lại với nhau viết ra cái dự luật sau này gọi là dự
luật H.O. Chúng tôi đã đi theo từ giai đoạn đầu tiên, từ lúc thành dự
luật, rồi nó đi qua rất nhiều chặng trong Quốc Hội. Chúng tôi thường xuyên lên
Quốc Hội gõ cửa, không chỉ riêng hai ông Bob Dole hay Edward Kennedy mà còn
nhiều vị Thượng Nghị Sĩ , Dân Biểu khác. Chúng tôi còn mang theo rất đầy
đủ hồ sơ, trong đó bà Khúc MinhThơ và Gia Đình Tù Nhân Chính Trị Việt Nam cũng
có hồ sơ rất đầy đủ, mà chúng ta có thể kiểm chứng ở Trung Tâm Việt Nam tại Đại Học Texas ở Lubbock, tại đó Hội Tù Nhân
Chính Trị Việt Nam đã chuyển lại cho Trung Tâm Việt Nam tất cả là 12,000 hồ sơ
của cựu tù nhân và tổng cộng là 200.000 trang giấy.
Các hồ sơ trong cuộc vận
động tại Quốc Hội đều có tên, có ngày, có tuổi, có ai nói gì trong đó và kết
quả ra sao thì có ghi trên đó hết cả. Lúc bấy giờ ngoài bà Thơ là vai trò chính
trong vấn đề đó, chúng tôi trong Nghị Hội, vì còn trẻ trung và nói tiếng Anh
lưu loát nên bà Thơ thường kêu tôi đi cùng. Phái đoàn còn có bác Lê Văn Ba, lúc đó cũng tám mươi mấy
tuổi rồi nên đó cũng đem thêm cái sự nghiêm chỉnh cho sự vận động. Chúng tôi
làm việc đó không phải đôi ba tháng mà xong, thậm chí cũng vào đầu những năm
2000, chúng tôi cũng phải còn đi vận động cho dự luật Mc Cain, tức là sau khi
đón hết những người H.O. đã đi tù chính trị trong 3 năm trở lên, thì sau đó có
trường hợp của những người con H.O. trên
21 tuổi. Bắt đầu từ năm 1995, họ gạt những em đó ra và không cho phép qua Mỹ.
Nhưng về sau chúng tôi trình bày các em đó đã phải hy sinh không lấy vợ chồng
và ở nhà lo cho bố mẹ các em, thì khi các bố mẹ qua đây mà không có các em đi
theo chăm sóc thì cũng cực cho các cụ lớn tuổi. Các em đã có lòng hiếu thảo
phụng sự bố mẹ và đến lúc cuối đời cha mẹ lại không được gặp con. Nghe tường
trình như thế thì ông McCain cũng động lòng và thảo thêm một dự luật để đón các
em đó qua và người ta đã gọi một cách rất dễ thương là McCain Children. Hai năm sau thì dự luật Mc Cain hết hạn,
nhưng vẫn còn một số các em trong tình trạng như vậy, nên về sau ông dân biểu Tom Davis là người tiếp nối lại đẩy dự luật lên 2
năm nữa. Trong các giai đoạn đó, chúng tôi, bà Khúc Minh Thơ và ông Lê Văn Ba vẫn đi theo đuổi cái chương trình
H.O. để qua các chặng đường gay go, ít nhất là từ năm 1987 đến năm 2002 thì nó
mới hoàn toàn chấm dứt.
Huy Phương:
- Thưa Giáo Sư, theo nhận
định của Giáo Sư, cá nhân của bà Khúc Minh Thơ, cũng như gia đình cựu Tù Nhân
Chính Trị Việt Nam đã đóng góp như thế nào trong tiến trình tranh đấu cho các
anh chị em cựu Tù Nhân Chính Trị qua đây"
Giáo Sư Nguyễn Ngọc Bích:
- Vấn đề đáng nói nhất là
bà Khúc Minh Thơ chỉ là linh hồn
của Hội Gia Đình Tù Nhân Chính Trị Việt Nam, nhưng một mình bà thì
cũng không làm được, nếu không có một cái nhóm
độ khoảng hai mươi phụ nữ đa số là những người đều có chồng trong tù cải tạo.
Thí dụ như bà Xuân Lan là một giáo sư
Anh Văn, những vị này cứ chiều thứ sáu mỗi tuần, họ đến nhà bà Khúc Minh
Thơ, họ đi xuống basement của bà nằm ngồi la liệt, vì ở đây không có bàn ghế gì
cả để sắp xếp những hồ sơ, trong đó ghi nhận những tên tuổi, trại tù... Vợ con
những người tù đó phải làm tối đa đầy đủ mới thuyết phục được người Mỹ. Người
Mỹ họ làm việc rất là cụ thể, Bộ Ngoại Giao không chấp nhận khơi khơi là chúng
ta có bao nhiêu người tù mà phải có rõ ràng người tù nhân tên gì, bao nhiêu
tuổi, cấp bậc gì, tại sao đi tù, ở đâu, qua trại nào. Nếu không có bà Khúc Minh
Thơ và vài chục phụ nữ của hội Tù Nhân Chính Trị Việt Nam vì thương chồng
thương con mà nai lưng ra làm hết năm này qua năm khác, thì không đời nào có
được cái chương trình H.O. quy mô như vậy. Cuối cùng cũng đón được hơn trăm
nghìn người.
Huy Phương:
- Thưa Giáo Sư, người ta
nói rằng sau tháng 5-1975, chính sách
của Hoa Kỳ coi như không muốn nhắc đến Việt Nam nữa, vì nơi đó, 58,000 thanh
niên ưu tú của nước Mỹ đã bỏ mình, và họ đã quyết định rút lui, không muốn dính
dáng gì đến Việt Nam nữa. Thưa Giáo Sư, nếu không có sự vận động của cộng
đồng người Việt Hải Ngoại, có những người như Giáo Sư và bà Khúc Minh Thơ, và
các vị Thượng Nghị Sĩ đưa ra dự luật, thì chương trình H.O. có thành hình được
không"
Giáo Sư Nguyễn Ngọc Bích:
-Cái chuyện năm 1975
người Mỹ họ muốn quên chiến tranh Việt Nam là đúng. Điển hình là trường hợp của
ông Joe Biden mà gần đây người ta đã
nêu ra, là vào lúc bấy giờ, ông hoàn toàn không
muốn nhận một người tỵ nạn Việt Nam nào vào nước Mỹ.
Chúng tôi lúc đầu mới
sang năm 1975 đi tìm việc rất khó khăn, không phải vì người ta ghét bỏ gì chúng
tôi mà cũng không phải chúng tôi không biết tiếng Anh. Chúng tôi tốt nghiệp ở
Mỹ, bằng cấp của chúng tôi là bằng cấp của các Đại Học lớn của Mỹ, tiếng Anh
chúng tôi nói cũng rất là lưu loát nhưng mà người ta không muốn nghe đến hai
chữ “Việt Nam” nữa. Do đó khi phỏng vấn, biết chúng tôi là người Việt Nam thì
việc tuyển dụng rất khó khăn.
Sau ngày 30 tháng 4-1975, vào mùa Xuân năm đó đã có khoảng
137,000 người được nhận vào Mỹ nhưng sau đó chỉ còn nhỏ
giọt, phải đợi đến vụ CS đánh tư sản trong nước thì người ta bắt đầu ra đi ồ ạt
cả trăm nghìn người trong vòng một năm trời. Lúc bấy giờ dư luận ở ngoại quốc
bị đảo ngược, thậm chí những người chống chiến tranh hạng nặng như triết gia
Jean Paul Sartre ở bên Pháp, hay như ca sĩ Joan Baez ở Mỹ, họ đã chính thức lên
án rằng “Chúng tôi ngày xưa chống chiến tranh vì chúng tôi tưởng sẽ đem lại hoà
bình nhưng cái thứ hoà bình như thế này là cái thứ hoà bình không chấp nhận
được!” Những người phản chiến nổi tiếng ngày trước, bây giờ lại lên án cái chế
độ bên nhà, nên từ đó người ta mới xét lại cuộc chiến Việt Nam, và biết đến ý
nghĩa của sự hy sinh của người lính chiến miền Nam.
Đến khi Tổng Thống Reagan lên, ông đã đảo ngược cái nhìn đó, ông ấy bảo
chiến tranh Việt Nam là cuộc chiến tranh chính nghĩa rất là cao quý. Do đó nên vấn đề Việt Nam được chú ý, trong đó có sự vận động
của chúng tôi, Nghị Hội Toàn Quốc Người Việt ở Hoa Kỳ cũng như của hội Gia Đình
Tù Nhân Chính Trị Việt Nam của bà Khúc Minh Thơ. Trong vấn đề vận động và tranh
đấu này, đài Tiếng Nói Hoa Kỳ đã có hàng chục lần phỏng vấn cá nhân chúng tôi,
bà Khúc Minh Thơ hay phỏng vấn bác Lê Văn Ba và những người khác cùng đi vận
động với chúng tôi. Nếu ai muốn trở lại tìm tư liệu các buổi phát thanh hồi đó
cũng không có gì khó khăn, nó rất là rõ ràng vì người Mỹ làm việc gì cũng có hồ
sơ lưu trữ rất đầy đủ.
Thậm chí là rất nhiều
những vị H.O. sau này sang Mỹ có bảo rằng là họ cũng còn nhớ được nghe những
cuộc phỏng vấn của chúng tôi trên đài VOA. Thế bảo rằng chúng tôi không có cái
bàn tay trong đó, thì tôi cho rằng là thế là bất công quá và không đi sát sự
thật. Nhưng bảo rằng tất cả chúng tôi làm một mình những chuyện đó thì cũng
không đúng, nếu như không có sự xét lại, nhìn lại cuộc chiến Việt Nam của chính
phủ Hoa Kỳ đặc biệt dưới thời Tổng Thống Reagan.
Huy Phương:
- Giáo Sư cho chúng tôi
hỏi thêm một câu hỏi, là sau khi ký kết
thoả ước ngày 30/7/1989 để cho mấy chục ngàn người tù nhân chính trị, ở tù sau
3 năm được đi Hoa Kỳ, thì Hội Gia Đình Tù Nhân Chính Trị của bà Khúc Minh
Thơ có làm một buổi đón tiếp Robert
Funseth; tại đây ông đã trao tặng cây bút ký thoả ước đó lại cho bà Khúc Minh
Thơ và Hội Gia Đình Tù Nhân Chính Trị.
Giáo Sư thấy việc trao
lại ngòi bút đó cho bà Khúc Minh Thơ thì nó có ý nghĩa gì không?
Giáo Sư Nguyễn Ngọc Bích:
-Tôi còn nhớ buổi tiếp đón ông Funseth đã được tổ chức
trong vườn nhà bà Khúc Minh Thơ tại Virginia và chúng tôi cũng có tham dự.
Dĩ nhiên ngòi bút đã ký thỏa ước đó
chính là biểu tượng rõ ràng nhất để ghi nhận công lao của bà Khúc Minh Thơ,
một công lao rất lớn. Thậm chí trong cái buổi trao lại hai trăm nghìn trang hồ
sơ của Hội Gia đình Tù Nhân Chính Trị của bà Khúc Minh Thơ tại Việt Nam Center
hồi tháng năm thì chính ông Funseth cũng bảo rằng, nếu nói ai là người có công
lao nhiều nhất thì nhất định là Hội Gia Đình Tù Nhân Chính Trị của bà Khúc Minh
Thơ.
Huy Phương:
- Theo Giáo Sư, trong lúc
này, bà Khúc Minh Thơ là Chủ tịch Hội Gia Đình Tù Nhân Chính Trị, bà có thể tổ
chức một cuộc hội ngộ cho anh em tù nhân chính trị không" Giáo Sư nghĩ sao
với việc trong thời gian này, nhiều người đã phản bác là Thơ không đủ “tư
cách”để tổ chức một cuộc hội ngộ như thế"
Giáo Sư Nguyễn Ngọc Bích:
- Vấn đề đó thì chúng tôi
xin thưa như thế này. Nếu có ai có ý định làm cuộc hội ngộ tù nhân, thì chính
các vị tù nhân làm là đúng rồi. Nhưng mà có lẽ nhiều năm nay, cũng không thấy
Tổng Hội làm chuyện ấy. Bà Khúc Minh Thơ được sự hội ý của một số tù nhân, đứng
ra tổ chức cuộc họp mặt này, nhân đây cũng ghi công một người như ông Robert
Funseth, vì ông cũng lớn tuổi lắm rồi và không biết lúc nào sẽ ra đi. Đây là
một việc làm có ý nghĩa rằng mình cũng không phải là người vô ơn. Nhất là sau
khi chúng ta định cư ở nước Mỹ, thì chúng ta phải tỏ cái lòng biết ơn ấy của
chúng ta. Tôi cho là cái chuyện này rất đáng khuyến khích.
Còn cái chuyện ngồi kể
công bảo rằng với tư cách này tư cách nọ đó, thì tôi bảo rằng nếu không có cái
hội của bà Khúc Minh Thơ thì chương trình H.O. không biết ở cái quy mô nào, có
thể nó cũng xảy ra, nhưng ở quy mô rất nhỏ vì ai là người đã tạo dựng ra những
hồ sơ về tù nhân chính trị kỹ càng như vậy. Nếu không có hội của bà Khúc Minh
Thơ thì tôi không biết ai sẽ là người làm những việc đó. Toàn là việc không
công. Làm việc ngày đêm sáng tối. Thường thường là từ tối thứ sáu đến tận khuya
của ngày chủ nhật, thì những vị phụ nữ đó mới trở về nhà với công ăn việc làm
của mình, cứ hết năm này sang năm khác. Như vậy thì ai là người sẽ làm công
việc đó nếu không phải là nhóm Gia Đình Tù Nhân Chính Trị của bà Khúc Minh Thơ.
Kết quả nó đi vượt cái sự bình thường.
Tất cả những điều trên
đây là sự thật, vấn đề còn lại xin để công luận suy xét.
Huy Phương:
Xin thay mặt những người
quan tâm đến vần đề hiện nay có liên hệ đến anh em cựu tù nhân chính trị tại
Hoa Kỳ, chúng tôi xin thành thật cám ơn Giáo Sư Nguyễn Ngọc Bích đã dành cho
chúng tôi cuộc phỏng vấn quý hóa này.
(9/23/2008)
SOURCE:
No comments:
Post a Comment